Chủ động phòng ngừa nguy cơ dịch Chikungunya xâm nhập qua các cửa khẩu

Siết chặt giám sát y tế tại cửa khẩu.

Tỉnh Đồng Nai giáp với 3 tỉnh của Campuchia: Mondulkiri, Kratie và Tbong Khmum, có đường biên giới dài hơn 260 km, gồm 4 cửa khẩu và 1 lối mở. Hiện nay, Khoa Kiểm dịch Y tế quốc tế thuộc CDC Đồng Nai phụ trách công tác kiểm dịch tại cửa khẩu Quốc tế Hoa Lư và 2 cửa khẩu chính là: Lộc Thịnh và Hoàng Diệu.

Nhân viên y tế Khoa Kiểm dịch Y tế quốc tế  hướng dẫn người dân khai báo y tế tại cửa khẩu Hoa Lư

Trong 6 tháng đầu năm 2025, đã có hơn 50.000 lượt hành khách nhập cảnh qua các cửa khẩu được kiểm dịch y tế, vượt hơn 200% so với kế hoạch năm. Khối lượng công việc lớn đã tạo áp lực không nhỏ cho lực lượng kiểm dịch, nhất là trong bối cảnh dịch Chikungunya có nguy cơ lan rộng trong khu vực.

Để chủ động ứng phó, CDC Đồng Nai đã xây dựng kế hoạch phòng chống dịch tại các cửa khẩu trong năm 2025, bao gồm các tình huống từ khi ghi nhận ca bệnh đến khi dịch có nguy cơ xâm nhập vào địa bàn.
Mục tiêu là phát hiện sớm, xử lý kịp thời, không để dịch lây lan vào nội địa; đồng thời củng cố năng lực của Khoa Kiểm dịch Y tế quốc tế, chuẩn bị đầy đủ trang thiết bị, hóa chất để sẵn sàng ứng phó với các tình huống khẩn cấp.

Khoa Kiểm dịch Y tế quốc tế phối hợp với lực lượng Biên phòng trong công tác kiểm dịch bệnh tại cửa khẩu Hoa Lư

Theo đó, các hoạt động kiểm dịch y tế tại cửa khẩu được thực hiện nghiêm ngặt như: đo thân nhiệt, khai báo y tế, kiểm tra giấy tờ, sàng lọc hành khách và phương tiện từ vùng có dịch lưu hành. Công tác kiểm dịch hàng hóa, tro cốt, mô bệnh phẩm, thi thể… cũng được tăng cường. Ngoài ra, triển khai vệ sinh môi trường, giám sát côn trùng và véc tơ truyền bệnh ngay tại cửa khẩu.

CDC Đồng Nai còn phối hợp chặt chẽ với Ban Quản lý cửa khẩu, lực lượng Biên phòng, Hải quan và các đơn vị liên quan để trao đổi thông tin, hỗ trợ khi có ca nghi ngờ. Bên cạnh đó, đẩy mạnh tuyên truyền cho người dân biện pháp phòng bệnh, diệt muỗi, loại bỏ lăng quăng/bọ gậy tại cộng đồng, thực hiện khuyến cáo của Bộ Y tế.

BS.CKI Trần Xuân Dũng, Trưởng khoa Kiểm dịch Y tế quốc tế (CDC Đồng Nai), khẳng định: “Kiểm dịch tại cửa khẩu chính là lá chắn vững chắc bảo vệ sức khỏe Nhân dân. Với chế độ trực 24/24 và sự phối hợp đồng bộ cùng các lực lượng chức năng, chúng tôi quyết tâm ngăn chặn không để dịch Chikungunya xâm nhập qua cửa khẩu.”

Nguy cơ hiện hữu, cần chủ động phòng ngừa.

Theo Bộ Y tế, từ đầu năm 2025 đến nay, Trung Quốc đã ghi nhận khoảng 8.000 ca mắc Chikungunya, nhiều quốc gia Đông Nam Á khác cũng xuất hiện dịch lưu hành. Tại Việt Nam, nguy cơ xâm nhập rất lớn, đặc biệt trong mùa hè – khi muỗi Aedes phát triển mạnh, cùng với lượng khách du lịch và giao thương quốc tế gia tăng.

Kết quả giám sát cho thấy muỗi Aedes – véc tơ truyền vi rút Chikungunya – lưu hành quanh năm. Do đó, nếu có nguồn bệnh, khả năng lây lan trong cộng đồng rất cao nếu không được kiểm soát sớm.

Chikungunya là bệnh do vi rút cùng tên gây ra, lây truyền qua muỗi Aedes – loài muỗi cũng gây sốt xuất huyết (SXH). Trong đó, Aedes aegypti thường sống trong nhà, là véc tơ chính truyền SXH; còn Aedes albopictus sống ngoài nhà, là tác nhân chủ yếu truyền bệnh Chikungunya. Bệnh thường nhẹ hơn SXH nhưng vẫn nguy hiểm đối với người cao tuổi hoặc người có bệnh nền.

TS Phạm Hoàng Xuân, Phó Giám đốc CDC Đồng Nai, lưu ý: Người trở về từ vùng có dịch cần tự theo dõi sức khỏe trong 12 ngày. Nếu có triệu chứng nghi ngờ như sốt cao đột ngột, đau khớp, nổi ban… phải đến ngay cơ sở y tế để được khám và điều trị, tuyệt đối không tự ý điều trị tại nhà.

“Chikungunya hiện chưa có vắc xin hoặc thuốc điều trị đặc hiệu, do đó phòng bệnh là giải pháp quan trọng nhất. Người dân cần chủ động thực hiện các biện pháp tương tự phòng chống SXH: diệt lăng quăng, loại bỏ nơi sinh sản của muỗi, ngủ màn kể cả ban ngày, sử dụng kem hoặc nhang chống muỗi, phối hợp với ngành Y tế trong các đợt phun hóa chất. Đây là cách thiết thực để ngăn ngừa dịch từ xa, giảm thiểu nguy cơ Chikungunya xâm nhập” – TS Xuân khuyến cáo.

Đỗ Hoa
CDC Đồng Nai