Nghệ An: Kiên quyết xử lí việc khai thác mỏ, quặng uy hiếp tính mạng người dân

(ĐTDC) Điện tử da cam đã phản ánh, sau khi dẫn đầu đoàn công tác trực tiếp đi kiểm tra tình trạng sụt lún, nứt nẻ nhà dân và các công trình tại xã Châu Hồng huyện Quỳ Hợp vào ngày 29/5, Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An Nguyễn Đức Trung đã đối thoại với người dân, làm việc với huyện Quỳ Hợp, đồng thời chỉ đạo các ngành cấp tỉnh khẩn trương hỗ trợ người dân ổn định cuộc sống.

Quỳ Hợp là huyện giầu tài nguyên khoáng sản nhưng môi trường cũng bị hủy hoại nghiêm trọng do khai thác

Tình trạng sụt lún, nứt nẻ đất, nhà cửa của người dân xã Châu Hồng, huyện Quỳ Hợp được nghi là do tình trạng khai thác khoáng sản. Người dân bắt đầu phát hiện những bất thường từ cuối năm 2020. Đến nay 232 hộ tại 6 bản (Na Hiêng, bản Công, bản Poòng, Na Noong, bản Hi và bản Ngọc), cùng nhiều công trình trường học, trụ sở bị ảnh hưởng; có gần 300 giếng nước bị cạn trơ đáy, 191 nhà dân bị nứt nẻ, hàng chục "hố tử thần" xuất hiện làm người dân bất an. Trong đó có 6 hộ dân cần phải được di dời khẩn cấp. Riêng tại khu vực bản Na Hiêng đang có 8 doanh nghiệp khai thác khoáng sản, trong đó có một số đơn vị bơm, hút nước ngầm với công suất lớn để phục vụ cho khai thác.

Một ngọn núi được san phẳng để khai thác thiếc

Một khung cảnh khai thác đá trắng tại xã Châu Cường

Sau khi thị sát, kiểm tra thực tế những thiệt hại gây nguy hiểm đến tính mạng của người dân, Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An Nguyễn Đức Trung cho rằng sự vào cuộc của các sở, ngành cấp tỉnh và chính quyền huyện, xã còn thiếu quyết liệt, tham mưu chưa kịp thời nên hậu quả rất khó lường, người dân phải sống trong cảnh bất an, nguy hiểm kéo dài. Ông Nguyễn Đức Trung yêu cầu không thể đánh đổi việc khai thác với bảo vệ môi trường, nhất là cuộc sống của người dân. Ông yêu cầu trước mắt, các doanh nghiệp khoáng sản phải tạm dừng hoạt động khai thác, bơm hút nước ngầm chờ đến khi có kết luận cuối cùng của cơ quan chuyên môn về hiện tượng sụt lún đất. Chủ tịch tỉnh Nghệ An cũng đề nghị các ngành, các cấp chính quyền phải nhìn thẳng và nhận trách nhiệm trước dân để xử lý dứt điểm.

Do khai thác khoáng sản, hệ thống sông suối bị ô nhiễm nghiêm trọng

Tại cuộc đối thoại với đoàn công tác tỉnh Nghệ An, ông Điền Văn Tứ, trú Bản Na Hiêng, xã Châu Hồng cho biết “Sau khi các doanh nghiệp khai thác ngừng hút nước ngầm thì tôi kiểm tra giếng nước thấy mực nước đã lên cách mặt đất khoảng 3m, nước lên trở lại gần với mức như trước đây. Tín hiệu này chứng tỏ liên quan đến việc các đơn vị khai thác quặng dừng bơm hút nước.”

Ông Điền Văn Tứ cho rằng rất dễ xác nhận thủ phạm làm cạn trơ hàng trăm giếng nước của người dân

Còn ông Lê Hồng Quân, trú bản Na Noong, xã Châu Hồng cho rằng “Đoàn của tỉnh đã lên đây và người quyết định cuối cùng là Chủ tịch UBND tỉnh, tôi đề nghị ông chủ tịch xem xét khẩn cấp việc hỗ trợ, đền bù cho người dân, tạo điều kiện giúp dân khắc phục nhanh nhất sự sụt lún và sập nhà của dân”. Ông Lê Hồng Quân đề xuất.

Tại buổi làm việc với lãnh đạo huyện Quỳ Hợp và các ngành liên quan, Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Đức Trung giao trách nhiệm cho Sở Tài nguyên - Môi trường thành lập đoàn kiểm tra đối với các doanh nghiệp khai thác khoáng sản, nhất là các doanh nghiệp có hoạt động khai thác, bơm hút nước ngầm, nếu phát hiện có dấu hiệu vi phạm pháp luật, đủ điều kiện sẽ chuyển sang cơ quan điều tra. Đến ngày 31/7, phải có kết quả thanh, kiểm tra cho UBND tỉnh; giao Sở Xây dựng chủ trì, lựa chọn đơn vị kiểm định độc lập đánh giá hiện trạng, chất lượng công trình nhà dân, công sở bị rạn nứt, làm cơ sở tính toán kinh phí nếu phát sinh vấn đề bồi thường, cũng như đảm bảo an toàn tính mạng cho người dân sinh sống. Đối với nghành NN&PTNT, tiếp tục phối hợp với huyện Quỳ Hợp triển khai dự án cấp nước sạch cho người dân về lâu dài.

Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An thị sát hiện trường khai thác khoáng sản

Lắng nghe dân phản ánh những bất an kéo dài nhiều năm nay

Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An chỉ đạo địa phương và các ngành cần tự kiểm điểm trách nhiệm

Về trách nhiệm của huyện Quỳ Hợp, phải bám sát chỉ đạo xã Châu Hồng, theo dõi diễn biến tình hình sụt lún, có phương án đảm bảo an toàn trước mắt cho người dân; Di dời các hộ dân nằm trong khu vực nguy cơ cao, có diễn biến sạt lở phức tạp; Xác định phương án tái định cư lâu dài cho một phần hoặc toàn bộ hộ dân nằm trong phạm vi ảnh hưởng vùng sụt lún. Đây là vấn đề rất khó, nhưng phải tính toán kỹ lưỡng, nghiên cứu mang tính khoa học; Tiếp tục tăng cường công tác quản lý chặt chẽ hoạt động khai thác khoảng sản của các doanh nghiệp trên địa bàn.

Nhóm PV (VP Bắc Miền Trung)