Nỗi day dứt hơn nửa thế kỷ

Đó là sự thổn thức day dứt của cựu nữ thanh niên xung phong Hoàng Thị Ngọc Điệp, trú ở tổ 19, Bầu Ốc Thượng, Cẩm Hà, thành phố Hội An, tỉnh Quảng Nam, quê chị Điệp ở thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An, viết gửi cho người mà chị yêu thương có tên là Thợi quê Thái Bình. Chị Điệp gửi tới tôi nỗi day dứt hơn nửa thế kỷ đi tìm người yêu và những mong thông tin từ bài báo này anh Thợi nếu còn sống và đang ở xã, phường, thị trấn nào của tỉnh Thái bình cũng như những người thân của anh biết được tấm lòng của người con gái xứ Nghệ có tên đẹp Hoàng Thị Ngọc Điệp đã thủy chung son sắt chờ đợi anh Thợi khi miền Nam đã hoàn toàn giải phóng, đất nước sạch bóng quân thù. Chị Điệp kể lại rằng đầu năm 1967 trong một lần đi làm nhiệm vụ xa đơn vị tại xã Diễn Đoài, huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An tình cờ chị gặp và quen biết anh Thợi cũng đang trên đường làm nhiệm vụ, biết anh khát nước chị Điệp đã đưa mời anh Thợi bi đông nước của mình, vừa uống nước anh Thợi vừa ngắm nhìn chị và ngắm vào dòng chữ khắc trên chiếc bi đông nước Hoàng Thị Ngọc Điệp rồi tươi cười. Anh hỏi ! Tên em đây à ? Tôi trả lời anh rất khẽ. Vâng ạ ! Sao nhìn em giống thiếu niên tiền phong vậy? Anh đùa . Tôi đỏ mặt đáp em mười sáu tuổi vừa nhập ngũ được nửa năm, em phải khai tăng thêm hai tuổi để được đi thanh niên xung phong đấy. Anh nheo mắt nhìn tôi trong bộ quân phục thùng thình rồi chậm rãi : Em về lên gấu quần vài ba bốn phân để mặc cho vừa, mặc thế đi lại khó khăn vấp ngã thì khốn. Nói đoạn anh trả lại chị Điệp chiếc bi đông nước chị đã từ chối và bắt anh mang theo về đơn vị...Anh sẽ trở lại trả bi đông nước của anh cho em. Sao lại thế ạ ? Anh ngoắc tay và nói vì bi đông nước ấy có tên của anh còn bi đông nước em tặng anh sẽ mang theo ra trận. Hơn một tháng sau anh Thợi tìm đến đơn vị của chị Điệp họ vừa nhìn thấy nhau anh đã gọi. Điệp ơi! Anh trả bi đông nước cho em này. Chiếc bi đông nước khắc chữ T rất đẹp anh nói đủ hai người nghe, anh tên Thợi quê Thái Bình còn em quê đâu xa ? Dạ ! em ở thị xã Vinh ạ. Tuyệt nhiên hai người không hỏi nhau về hòm thư và vị trí đóng quân vì kỷ luật quân đội ngày đó phải giữ bí mật ? Anh Thợi đã đi vào trái tim yêu của chị Điệp giản đơn như vậy khi cả hai cùng song hành vào chiến trường gian khổ và hiểm nguy. Chị Điệp trải lòng : Vào một đêm mưa gió có nhiều sấm chớp phía đằng Tây đơn vị của chị tiếp tục hành quân vào phía trong thực hiện nhiệm vụ đặc biệt, chiếc áo mưa chỉ che đủ ba lô đựng quân trang quần áo trên người chị ướt sũng, chị đã nản trên đường hành quân nhưng rồi chị lại nghĩ đến anh Thợi, trái tim chị lại thì thầm cố lên, gắng lên. Hình ảnh và nụ cười hiền của anh tiếp sức cho chị vượt lên tất cả. Hai tháng sau lần trao bi đông tặng chị Điệp anh Thợi lại tìm đến đơn vị chị lần này anh thông báo anh sắp đi B rồi và họ đã có phút giây tâm sự bên nhau. Thay lời ước hẹn hai người trao tặng nhau chiếc bi đông đựng nước, họ nhìn về nhau mơ về ngày Miền Nam giải phóng, đất nước thống nhất…Khi chia tay chị Điệp anh Thợi dúi vào tay chị một mảnh giấy và nói : Nếu còn sống trở về, anh sẽ đến thị xã Vinh để tìm em còn đây là hòm thư của anh em giữ kỹ rồi viết thư cho anh nhé…Khi anh Thợi đi rồi chị mới giở thư anh ra đọc, ngoài hòm thư là những vần thơ của người lính chân tình và mộc mạc, chữ viết rất đẹp màu mực rất tươi :

Anh muốn rằng em sẽ đợi chờ

Xuân đến, xuân đi cứ làm ngơ ?

Biển tình dù nổi cơn giông tố

Mãi mãi …trăm năm vẫn cứ chờ .

Chưa đầy mười bẩy tuổi và chưa đủ một năm tuổi quân trái tim của nữ thanh niên xung phong Hoàng Thị Ngọc Điệp đã thổn thức, khi anh Thợi đi rồi là những ngày tiếp đó chị Điệp bị đồng đội bạn bè trêu chọc, nhiều lúc chị đã cự cãi đồng đội và tất cả bực tức của chị dồn vào phút nông nổi khi chị viết thư gửi cho anh Thợi và có lẽ chính điều này làm chị day dứt hơn nửa thế kỷ đi tìm anh chưa thấy ? Chị Điệp viết :

Em biết rằng, em chẳng đợi chờ

Xuân đến , xuân đi chẳng làm ngơ

Biển tình đâu nổi cơn giông tố

Anh hãy quên đi giấc mộng mơ…

Chiến tranh kéo dài rồi cũng kết thúc ngày 30/4/1975 anh Thợi không về thị xã Vinh tìm chị Điệp còn chị Điệp thì sống với thước phim quay chậm và vô cùng day dứt, ân hận chị đã thầm thì gọi tên anh Thợi và rồi chẳng thấy anh đâu ? Điệp đã không trở về Thành phố Vinh mà đi tìm hạnh phúc cho riêng mình, một gia thất ấm cúng và viên mãn với chồng con đủ đầy, cuộc sống khá dư giả nơi thành phố Hội An, tỉnh Quảng Nam. Trong nhiều năm qua chị vẫn giữ chiếc bi đông có khắc chữ T và chỉ mình chị hiểu đó là lời ước hẹn tình yêu đầu tiên của tuổi trẻ chị không giữ được cho riêng mình để rồi hoài niệm và day dứt, chị giành nhiều thời gian về quê hương Thái Bình, nhờ các đồng đội quê Ninh Bình, Nam Đình để tìm anh bộ đội có tên Thợi mà kết quả vẫn đang vô vọng… Mới đây chị điện thoại cho tôi giọng chị cứ run lên nấc nghẹn chị nói nhờ Báo Thái bình chuyển thông điệp của nữ cựu chiến binh Hoàng Thị Ngọc Điệp cư trú tổ 19, bầu Ốc Thượng, Cẩm Hà, Thành phố Hội An, tỉnh Quảng Nam quê gốc ở thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An mong tìm được anh bộ đội tên Thợi quê Thái Bình, chị Điệp nói có thông tin là chị tìm về gặp anh ngay, nếu anh gặp khó khăn về cuộc sống chị sẽ mở lòng giúp anh vượt khó, chị Điệp cũng lường tình huống xấu nhất nếu chẳng may vì sự khốc liệt của chiến tranh anh Thợi đã hóa thân cho đất rừng Phương Nam thì thân nhân của anh Thợi, những người đồng đội của anh, các cựu chiến binh tỉnh Thái Bình biết được thông tin này sẽ liên lạc với chị để chị một lần được sám hối trước vong linh của người đã khuất mà trước đó chị đã có lời ước hẹn mà không thể cùng nhau đi trọn cuộc đời .

Theo nỗi day dứt tìm người lính có tên Thợi

Trong số hơn mười vạn hội viên Hội cựu chiến binh tỉnh Thái Bình có hội viên Vũ Văn Thợi hiện đang sinh sống ở xã Quốc Tuấn, huyện Kiến Xương, ông Thợi sinh năm 1942 nhập ngũ năm 1967 kết thúc chiến tranh năm 1975 ông Thợi chuyển ngành về công tác ở Trường kinh tế kỹ thuật tỉnh nay là Trường Đại học Thái Bình, năm 1993 thì về nghỉ hưu. Mang theo niềm yêu day dứt của chị Hoàng Thị Ngọc Điệp tìm về thôn Đắc Chúng xã Quốc Tuấn, huyện Kiến Xương kết nối với cựu chiến binh Vũ Văn Thợi, ở tuổi 77 nhưng ông Thợi vẫn nhanh nhẹn. Khi gợi hỏi ông Thợi về những kỷ niệm chiến tranh ông chỉ nhớ về những người đồng đội đã nằm lại chiến trường, tất thảy không có câu chuyện nào ông nhắc tới tình yêu đôi lứa và khẳng định chưa một lần gặp và quen biết nữ thanh niên xung phong Hoàng Thị Ngọc Điệp. Tỉnh Thái Bình chỉ có ba liệt sỹ có tên là Thợi, Liệt sỹ Nguyễn Đức Thợi quê ở xã An Hiêp, huyện Quỳnh Phụ hy sinh trong kháng chiến chống thực dân Pháp 1953 trường hợp này chắc chắn không phải là người chị Điệp tìm kiếm. Liệt sỹ Giang Văn Thợi quê xã Thái Thượng, huyện Thái Thụy nhập ngũ năm 1968 đơn vị C10, D16, E282, F367 hy sinh năm 1971 cũng không phải là bạn yêu chiến trường của chị Điệp day dứt vì anh Thợi của chị nhập ngũ năm 1967 như vậy chỉ còn lại trường hợp Liệt sỹ Vũ Văn Thợi sinh năm 1947 quê xã An Ấp, huyện Quỳnh Phụ nhập ngũ năm 1967 hy sinh năm 1969 có thể là người mà chị Điệp day dứt trăn trở hơn nửa thế kỷ qua. Tôi chụp lại tờ giấy báo tử liệt sỹ Vũ Văn Thợi và mang theo day dứt của chị Hoàng Thị Ngọc Điệp tìm về gia đình ông Vũ Xuân Hoằng thôn An Ấp, xã An Ấp huyện Quỳnh Phụ, ông Hoằng là em trai liệt sỹ Vũ Văn Thợi nâng bức chân dung liệt sỹ Vũ Văn Thợi trên tay ông Hoằng cho biết bức ảnh truyền thần chân dung liệt sỹ Vũ Văn Thợi khuôn mặt có béo hơn so với dáng người thực của anh. Trước khi nhập ngũ anh Thợi là con trưởng trong gia đình có 11 anh chị em, tính rất hiền và thanh tú, anh Thợi cũng có tài văn nghệ, giọng nói truyền cảm có duyên và dễ gần ai cũng yêu quý. Chụp lại bức chân dung liệt sỹ Vũ Văn Thợi tôi niệm tâm “Anh Thợi khôn thiêng nếu anh là người cuối năm 1967 trước ngày vào Miền Nam chiến đấu có ước hẹn yêu chị Hoàng Thị Ngọc Điệp nữ thanh niên xung phong người con gái Nghệ An thì mách bảo bởi hơn nửa thế kỷ chị Điệp đã day dứt đi tìm anh, anh Thợi ơi… ”. Ghi lại cảm xúc của ông Vũ Xuân Hoằng khi tiếp nhận thông tin chị Hoàng Thị Ngọc Điệp hơn nửa thế kỷ đi tìm người yêu, tôi kết nối điện thoại để ông Hoằng và chị Điệp trực tiếp trao đổi thông tin chị Điệp cần, mọi thông tin hai người trao đổi với nhau trùng khớp về liệt sỹ Vũ Văn Thợi. Qua điện thoại tôi chuyển tới chị Điệp bức chân dung liệt sỹ và em trai liệt sỹ, từ thành phố Hội An, tỉnh Quảng Nam giọng chị Điệp nấc nghẹn chị nói với tôi : Đúng rồi nhà báo ạ, đúng là anh Thợi của tôi rồi, tôi nhìn chân dung nhất là người em trai là tôi nhận ra ngay anh Thợi. Tôi quá xúc động, nước mắt cứ tuôn trào. Tôi không tin được. “Ôi trời đất ! lại là kết nối âm dương bây giờ tôi chỉ ước mong anh Thợi của tôi linh thiêng chỉ cho tôi và gia đình anh ấy phần mộ nơi anh nằm mà tờ giấy báo tử số 420/c do Bộ chỉ huy quân sự tỉnh Thái Bình báo tử ngày 01/8/1974 có ghi : Chúng tôi rất thương tiếc báo tin và chứng nhận đồng chí Vũ Văn Thợi cấp bậc thượng sỹ, chức vụ a trưởng quê quán xã An Ấp, huyện Quỳnh Phụ, tỉnh Thái bình, sinh năm 1949, nhập ngũ tháng 8/1967 đã hy sinh ngày 19/03/1969 tại mặt trận phía Nam vì sự nghiệp chống Mỹ bảo vệ Tổ quốc, thi hài đã mai táng tại khu vực riêng của đơn vị gần mặt trận”.

Vượt chặng đường gần 800 km từ thành phố Hội An tỉnh Quảng Nam ra Thái Bình cũng là một thử thách với chị Điệp bởi tuổi đã cao sức đã yếu, nhưng nỗi day dứt suốt 52 năm qua của chị bây giờ đã thỏa nguyện. Đón và dẫn lối chị Điệp về quê hương An Ấp tôi đã ngỏ ý mượn xe ô tô của Hội cựu chiến binh tỉnh giúp, biết được ý định này chị Điệp gạt ngay : Đây là việc riêng không thể phiền phức cơ quan nào được chị quả quyết nhờ tôi đèo chị bằng xe máy về An Ấp để chị xuất hiện trước anh Thợi bình dân giản dị bởi 52 năm về trước, trước giờ hành quân vào chiến trường anh Thợi đã vượt nhiều cây số qua bao nhiêu trọng điểm đánh phá của máy bay Mỹ đến với chị bằng lời ước hẹn của yêu thương.

Về An Ấp vỡ òa trong nước mắt

Chiều ngày 11/9/2019 tôi dùng xe máy chở chị Hoàng Thị Ngọc Điệp về gia đình ông Vũ Văn Hoằng em trai và là người thờ cúng liệt sỹ Vũ Văn Thợi ở thôn An Ấp xã An Ấp, huyện Quỳnh Phụ để rồi chứng kiến cuộc gặp gỡ trùng phùng nồng thắm yêu thương ngập tràn nước mắt, không chỉ có vợ chồng ông Hoằng đón chị Điệp mà đông đủ những người anh em, con cháu của liệt sỹ Vũ Văn Thợi có cả đại diện dòng họ Vũ thôn An Ấp cũng giành tình cảm yêu thương cho người con gái xứ nghệ mà trước đó họ đã cập nhật thông tin qua báo Thái Bình chị Hoàng Thị Ngọc Điệp người yêu của anh Thợi ra thăm gia đình và thắp hương cho người yêu, hai em gái của liệt sỹ Vũ Văn Thợi là bà Vũ Thị Xuân, Vũ Thị Tuyến cùng những người em dâu của liệt sỹ Thợi cứ ôm chầm lấy chị Điệp mà khóc, giọt nước mắt của yêu thương của sẻ chia và đồng cảm thật khó diễn tả trong những phút đầu tiên của cuộc gặp gỡ này. Bà Vũ Thị Xuân 67 tuổi người em gái thứ 4 của anh Thợi đang sống đơn thân nức nở: Chị ơi từ hôm có tin anh Thợi có người yêu từ mãi trong Miền Nam sẽ ra thăm và thắp hương cho anh chúng em mong chị lắm. Không làm chị dâu giờ chị là chị gái của chúng em chị nhé còn bà Vũ Thị Tuyến 60 tuổi em gái thứ 7 của anh Thợi thì nói chị ơi chúng em mong chị lắm, chị ra thắp hương cho anh chúng em như gặp anh Thợi đã về đến nhà, anh đi bộ đội đi mãi chẳng về, nay chị thay anh chúng em có thêm người chị gái…bà Vũ Thị Ý 73 tuổi là người trong dòng họ cùng tuổi với liệt sỹ Vũ Văn Thợi lại cùng tham gia lực lượng thanh niên xung phong từ năm 1965 với anh Thợi thì ôm chị Điệp mà nói : Chả ai có được mối tình thủy chung son sắt như Điệp đâu, thật phúc đức cho người đã hy sinh vẫn để lại tình yêu bền chặt. Ông Vũ Văn Hoằng 71 tuổi là em trai và là người thờ cúng liệt sỹ Vũ Văn Thợi cùng ông Vũ Văn Xuyến em thứ ba của liệt sỹ nghẹn lòng trước tình cảm của người con gái xứ nghệ giành cho anh Thợi và giành cho gia đình, ông Hoằng nói thật hiếm có ai thủy chung như chị Điệp chị về với gia đình thắp hương cho anh Thợi chẳng khác nào anh Thợi được trở về với chúng tôi. Có rất nhiều bà con xóm ngõ trong thôn An Ấp cũng đến xem mặt người yêu của liệt sỹ Vũ Văn Thợi cùng thốt lên chị Điệp phúc hậu và rất đẹp, tâm chị thật sáng trong. Bức di ảnh liệt sỹ Vũ Văn Thợi được chị Hoàng Thị Ngọc Điệp nâng niu trong tiếng nấc nghẹn ngào chị thủ thỉ : Anh ơi em tìm anh 52 năm rồi ? Sao anh không thực hiện lời ước hẹn về tìm em ở Thị xã Vinh sau chiến tranh để em mỏi mòn chờ đợi …anh ơi ! em đã tìm được quê hương An Ấp Thái Bình và tìm được anh rồi, chị đọc cho anh nghe bài thơ mà chị viết trong đêm hôm trước trằn trọc ở thành phố Thái Bình :

“Dẫu rằng đũa chẳng thành đôi

Nhớ lời hẹn ước một đời thương anh

Em tìm về dấu chân anh

Các em vui đón ôm nhau khóc òa ”

Thực hiện xong tâm nguyện thắp hương và nói lời của yêu thương với liệt sỹ Vũ Văn Thợi chúng tôi cùng chị Điệp đến thắp hương cho bố mẹ của anh, trước vong linh bậc sinh thành liệt sỹ chị Điệp khấn “Nếu không vì chiến tranh thì con đã là con dâu của bố mẹ và được tôn thờ bố mẹ từ mấy chục năm rồi, nay con xin làm con gái một lòng tôn kính bố mẹ thay người mà con yêu anh Vũ Văn Thợi ”. Con xin lạy ba lạy này kính dâng. Ngỡ tưởng thực hiện xong tâm nguyện thắp hương cho người yêu liệt sỹ Vũ Văn Thợi và thắp hương cho các bậc sinh thành ra anh chị Điệp sẽ trở lại quê hương Quảng Nam, nhưng chị không thực hiện hành trình như vậy chị quay trở lại Thành phố Thái Bình để dâng hương, hương hồn liệt sỹ Vũ Văn Thợi đang được phụng thờ cùng với 52 ngàn liệt sỹ Thái Bình tại đến thờ liệt sỹ tỉnh Thái Bình và chị giành những ngày sau đó một mình trở lại quê hương An Ấp của “người yêu” đến thăm, chia sẻ với gia đình những người em của anh Thợi cùng với những người em gái đến với chùa Thiên Lý thôn An Ấp, xã An Ấp cầu nguyện cho linh hồn liệt sỹ Vũ Văn Thợi siêu thoát kết thúc một hành trình hơn nửa thế kỷ đi tìm người yêu. Nắm chặt tay tôi trước khi trở lại quê hương Hội An, tỉnh Quảng Nam nữ cựu thanh niên xung phong Hoàng Thị Ngọc Điệp nói dù anh Thợi đã không còn nhưng quê hương An Ấp, những người thân của anh Thợi và quê hương Thái Bình đã giành cho chị vòng tay thắm thiết, nghẹn ngào nồng thắm sự yêu thương sẻ chia, chị Điệp nói khi khóe mắt dòng lệ đang chảy “Dẫu rằng đũa chẳng thành đôi. Nhớ lời hẹn ước một đời thương anh”. Bước lên xe để trở về Hội An, chị vọng xuống những năm tháng tiếp theo chị tiếp tục cuộc hành trình tâm đức với liệt sỹ Vũ Văn Thợi, để trọn vẹn tình yêu thời hoa lửa. Hoàng Thị Ngọc Điệp cựu nữ thanh niên xung phong “cánh chim Từ Quy” xứ Nghệ 52 năm đã tìm về An Ấp, huyện Quỳnh Phụ, tỉnh Thái Bình trong ngày thu nắng đẹp.