Trà Vinh: Thảm họa Da cam - Nỗi đau còn đó

Trong cuộc chiến tranh xâm lược Việt Nam, đế quốc Mỹ không chỉ dùng các loại bom đạn gây thương vong mà còn sử dụng cả chất độc da cam/dioxin, nhằm triệt hạ nguồn sinh sống của nhân dân Việt Nam, ngăn chặn bước tiến của các lực lượng vũ trang cách mạng. Ngày 10/8/1961 là ngày đầu tiên Mỹ tiến hành cuộc chiến tranh hóa học ở Việt Nam. Chỉ trong 10 năm (từ năm 1961 đến năm 1971) quân đội Mỹ đã tiến hành 19.905 phi vụ, phun rải 80 triệu lít chất độc hóa học, 61% trong đó là chất da cam, chứa 366 kg dioxin xuống 26.000 thôn, bản, làng, ấp, khóm với diện tích 3,06 triệu ha, bằng gần 1/4 tổng diện tích Miền Nam Việt Nam;  86% diện tích bị phun rải hơn 2 lần, 11% diện tích bị phun rải hơn 10 lần...Thực tế chứng minh, cuộc chiến tranh hóa học do Mỹ tiến hành ở Việt Nam là cuộc chiến tranh có quy mô lớn nhất, dài nhất, gây hậu quả thảm khốc nhất trong lịch sử loài người. Đến nay, tại các sân bay quân sự Mỹ trước đây dùng để tập kết, vận chuyển chất độc hóa học, nồng độ dioxin vẫn còn rất cao, đặc biệt là các sân bay Đà Nẵng, Biên Hòa và Phù Cát. 

Việc sử dụng chất da cam/dioxin ở chiến trường trong suốt 10 năm đã gây ra hậu quả nghiêm trọng, không chỉ huỷ hoại môi trường, các hệ sinh thái mà còn tác hại đến sức khỏe con người Việt Nam trong suốt 62 năm qua. Đã có 4,8 triệu người bị phơi nhiễm Dioxin, trong đó gần 3 triệu người bị nhiễm Dioxin. Thảm hoạ da cam với biết bao thảm cảnh không sao kể xiết. Hàng trăm nghìn nạn nhân đã chết, hàng trăm nghìn người đang vật vã, đau vì bệnh tật hiểm nghèo. Chất độc da cam/dioxin có thể gây tổn thương đa dạng và phức tạp trên tất cả các bộ máy sinh lý của cơ thể, gây ung thư da, gan, tuyến giáp, đái tháo đường, nội tiết, thần kinh. Tác động quan trọng trong gây đột biển gen và nhiễm sắc thể, từ đó gây nên các dị tật bẩm sinh, các tai biến sinh sản. Các bệnh phổ biến ở con, cháu nạn nhân chất độc da cam là dị dạng, dị tật hoặc tâm thần phân liệt… Đặc biệt là chất độc da cam có thể di truyền qua nhiều thế hệ và ở Việt Nam di chứng da cam đã truyền sang thế hệ thứ 4.

Đời sống vật chất, tinh thần của nạn nhân chất độc da cam Việt Nam còn rất khó khăn, thiếu thốn, nhất là những gia đình có nhiều nạn nhân, nạn nhân bị bệnh nặng, bệnh tật thường xuyên tự phát. Các nạn nhân là dân thường không còn khả năng sản xuất, không có nguồn thu. Mức chi phí nuôi dưỡng chữa bệnh lớn, vượt quá khả năng thanh toán của gia đình. Theo số liệu thống kê chưa đầy đủ, hiện cả nước có khoảng 75.000 nạn nhân thuộc thế hệ thứ 2; 35.000 nạn nhân thuộc thế hệ thứ 3; 2.000 nạn nhân thuộc thế hệ thứ 4. Toàn tỉnh Trà Vinh hiện có 4.460 hộ với 10.053 người bị phơi nhiễm chất độc hoá học.
Trong những năm qua Đảng và Nhà nước ta luôn quan tâm đến công tác chăm sóc giúp đỡ nạn nhân chất độc da cam. Ngày 14/5/2015 Ban Bí thư Trung ương Đảng ban hành Chỉ thị số 43-CT/TW về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giải quyết hậu quả chất độc hóa học do Mỹ sử dụng trong chiến tranh ở Việt Nam”, đây là chủ trương rất quan trọng thể hiện quan điểm và sự chỉ đạo của Đảng nhằm giải quyết một số vấn đề phức tạp và lâu dài trên phạm vi cả nước; ngày 01/7/2016 Ban Thường vụ Tỉnh ủy ban hành Công văn số 114-CV/TU triển khai thực hiện Chỉ thị 43-CT/TW  ngày 14/5/2015 của Ban Bí thư, chỉ đạo công tác khắc phục hậu quả chất độc hóa học do Mỹ sử dụng trong chiến tranh ở Việt Nam và công tác chăm sóc, trợ giúp nạn nhân chất độc da cam trên địa bàn tỉnh. Với thông điệp “Chung tay xoa dịu nỗi đau da cam” là việc làm nhân đạo, là tiếng gọi của lương tri và trách nhiệm của tất cả chúng ta.

Nhiều năm qua, Tình ủy, HĐND, UBND, UBMTTQ Việt Nam tỉnh Trà Vinh luôn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện tốt các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước; đảm bảo các chế độ về trợ cấp cho nạn nhân chất độc da cam được thực hiện đầy đủ, kịp thời; cùng với sự huy động nguồn lực của tỉnh, đẩy mạnh các hoạt động “Hành động vì nạn nhân da cam” đối với nạn nhân da cam; tỉnh luôn nêu cao truyền thống đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”,“Thương người như thể thương thân” của dân tộc Việt Nam, thường xuyên trợ cấp khó khăn vào dịp tết Nguyên đán, ngày Thương binh liệt sĩ 27/7, ngày Vì nạn nhân da cam 10/8 cho nạn nhân chất độc da cam. Đặc biệt, năm 2023 Tỉnh ủy, UBND tỉnh đã quyết định chi hỗ trợ từ nguồn Quỹ An sinh xã hội của tỉnh 240,5 triệu đồng để tặng cho 481 nạn nhân chất độc da cam có hoàn cảnh khó khăn trong tỉnh, mỗi suất là 500.000đ.

Sáu tháng đầu năm 2023, các cấp Hội BTNKT và NNCĐDC/dioxin trong toàn tỉnh đã vận động tiền và hiện vật quy thành tiền là 12 tỷ 823 triệu 904 ngàn đồng, hỗ trợ  41.974 lượt đối tượng là người khuyết tật, nạn nhân chất độc da cam, người mù, trẻ mồ côi và bệnh nhân nghèo, xây dựng 17 căn nhà; trao tặng 24 chiếc xe Lắc, 58 chiếc xe Lăn; thăm tặng 19.210 phần quà; hỗ trợ phẩu thuật tim miễn phí cho 9 bệnh nhân; hỗ trợ phẫu thuật chỉnh hình, làm dụng cụ chỉnh hình cho 8 trường hợp trẻ khuyết tật và giới thiệu tổ chức Hội Chữ thập đỏ quốc tế hỗ trợ làm tay, chân giả cho 14 trường hợp là người khuyết tật.

Ông Nguyễn Minh Tuấn, Chủ tịch Hội BTNKT và NNCĐDC/dioxin tỉnh trao quà cho trẻ em bị di chứng chất độc da cam tại huyện Cầu Kè

Đẩy mạnh tuyên truyền về thảm họa da cam ở Việt Nam là để chúng ta khẳng định tính chất chính nghĩa của cuộc kháng chiến trường kỳ của dân tộc Việt Nam, đồng thời ôn lại và khắc ghi những hy sinh mất mát to lớn, tri ân những người đã chiến đấu, hy sinh vì sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước. Đồng thời, qua đó nhận thức đúng nỗi đau của những nạn nhân chất độc da, từ đó có những hành động nghĩa cử cao đẹp, với tình cảm và trách nhiệm, cùng với cơ quan, đơn vị, các tổ chức và cá nhân cùng cả cộng đồng xã hội tiếp tục giúp đỡ nạn nhân chất độc da cam cả về vật chất lẫn tinh thần, tiếp thêm nghị lực giúp họ vươn lên, góp phần xoa dịu những nỗi đau bệnh tật, quên đi những mất mát thiệt thòi, từng bước hòa nhập vào đời sống xã hội, khơi dậy tinh thần tương thân tương ái trong mỗi người, trong cộng đồng./.

Tin, ảnh: Trần Ngọc Trang