TUYÊN NGÔN ĐỘC LẬP – BẢN HÙNG CA CỦA DÂN TỘC

Ngày 2/9/1945, giữa quảng trường Ba Đình lộng gió, giọng đọc ấm trầm của Chủ tịch Hồ Chí Minh vang lên: “Nước Việt Nam có quyền hưởng tự do và độc lập, và sự thật đã thành một nước tự do, độc lập”. Khoảnh khắc ấy, hàng triệu con tim vỡ òa. Một dân tộc bước ra khỏi đêm dài nô lệ, sải bước vào kỷ nguyên độc lập, tự do và hạnh phúc.

Thắng lợi của Tổng khởi nghĩa Tháng Tám 1945 là kết tinh trí tuệ và sức mạnh đại đoàn kết toàn dân. Chỉ trong nửa tháng, dưới sự lãnh đạo của Đảng và Mặt trận Việt Minh, nhân dân ta từ nông thôn đến đô thị, từ miền xuôi đến miền ngược đã nhất tề đứng lên giành chính quyền. Chiến thắng ấy quét sạch ách thống trị hơn 80 năm của thực dân Pháp, mở ra bước ngoặt vĩ đại: dân tộc Việt Nam bước vào kỷ nguyên độc lập, tự do. Tổng khởi nghĩa Tháng Tám 1945 và Tuyên ngôn Độc lập 02-9 hòa quyện thành bản hùng ca của một dân tộc không chịu làm nô lệ, dám đứng lên giành quyền sống, quyền tự do và quyền hạnh phúc.

Tuyên ngôn Độc lập không chỉ là lời tuyên bố khai sinh nước Việt Nam dân chủ cộng hòa, mà còn là khẳng định trước toàn thế giới về quyền tự quyết của một dân tộc. Lời lẽ giản dị nhưng hào hùng của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Tất cả các dân tộc trên thế giới đều sinh ra bình đẳng; dân tộc nào cũng có quyền sống, quyền sung sướng và quyền tự do” đã chạm đến trái tim hàng triệu người yêu hòa bình, tiếp thêm sức mạnh cho phong trào giải phóng dân tộc ở châu Á, châu Phi, Mỹ Latinh.

Tuyên ngôn Độc lập 2-9 vang vọng lời khẳng định thiêng liêng về độc lập dân tộc, về quyền con người, quyền mưu cầu hạnh phúc. Thế nhưng, Tổ quốc ta lại một lần nữa bị xâm lược. Dưới sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng, toàn dân đã đồng lòng “xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước”, bước vào cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước vô cùng ác liệt, đầy gian khổ và hy sinh. Biết bao máu xương đã đổ xuống để đổi lấy độc lập, tự do cho dân tộc. Chiến tranh đã lùi xa nhưng để lại những vết thương nhức nhối; trong đó, có nỗi đau từ chất độc da cam/dioxin - một vết thương sâu, lâu dài. Hàng triệu người Việt Nam, hàng trăm nghìn gia đình vẫn phải gánh chịu hậu quả nặng nề, nhiều thế hệ bị ảnh hưởng đến sức khỏe và cuộc sống.

Đảng, Nhà nước ta luôn quan tâm với nhiều chính sách, chế độ ưu đãi người có công, trong đó có nạn nhân chất độc da cam. Phong trào “Hành động vì nạn nhân chất độc da cam” do Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phát động được duy trì, phát huy hiệu quả; truyền thống, đạo lý “uống nước nhớ nguồn”, “ăn quả nhớ người trồng cây” của dân tộc được cả xã hội trân trọng, tri ân. Đến nay, có hơn 250.000 nạn nhân được hưởng chế độ “Người hoạt động kháng chiến và con đẻ bị nhiễm chất độc hóa học” và hàng trăm nghìn cháu được hưởng chế độ bảo trợ xã hội. Đây là minh chứng cho sự quan tâm sâu sắc của Đảng, Nhà nước và toàn xã hội.

Hội Nạn nhân chất độc da cam/dioxin Việt Nam giữ vai trò nòng cốt trong công tác đấu tranh đòi công lý cho nạn nhân chất độc da cam và hỗ trợ, chăm sóc, giúp đỡ nạn nhân chất độc da cam. Kết quả chăm sóc nạn nhân thời gian qua rất đáng ghi nhận. Từ khi thành lập Hội (10/01/2004) đến 30/06/2025, toàn hệ thống Hội vận động được trên 4.822 tỷ đồng. Số tiền này đã tập trung xây dựng nhà tình nghĩa; hỗ trợ sinh kế, vốn sản xuất; trợ cấp học bổng; khám chữa bệnh; trợ cấp khó khăn, bão lũ thiên tai, thăm hỏi, tặng quà nhân ngày lễ, Tết, ngày 10/8... Đó không chỉ là thống kê khô khan mà là giọt nước mát lành xoa dịu nỗi đau, là hơi ấm tình người lan tỏa quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng.    

Hội Nạn nhân chất độc da cam/dioxin Việt Nam luôn kiên định, kiên trì cuộc đấu tranh đòi công lý cho nạn nhân chất độc da cam, phù hợp với đường lối, chủ trương, chính sách đối ngoại của Đảng, Nhà nước. Hiện nay, Hội có quan hệ với hàng trăm tổ chức và cá nhân thuộc 30 quốc gia ở 5 châu lục; mỗi năm Hội đón gần 100 đoàn khách quốc tế đến với nạn nhân chất độc da cam. Hội cũng tích cực ủng hộ bà Trần Tố Nga (người Pháp, gốc Việt) – một nạn nhân chất độc da cam, nhân chứng lịch sử, đã và đang khởi kiện 14 công ty hóa chất Hoa Kỳ tại Tòa Đại hình Evry (Pháp).

Tám mươi năm trôi qua, âm hưởng của Tuyên ngôn Độc lập vẫn vang vọng, soi sáng con đường xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Tinh thần bất diệt của Tuyên ngôn Độc lập khẳng định: một cuộc cách mạng vì lợi ích của nhân dân, đặt nhân dân ở vị trí trung tâm, sẽ luôn giành thắng lợi và trường tồn cùng lịch sử.

Hôm nay, đất nước đã và đang tiến hành “cuộc cách mạng” về sắp xếp tổ chức, tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của cả hệ thống chính trị. Đây là yêu cầu tất yếu trước đòi hỏi của thực tiễn để Việt Nam vươn mình mạnh mẽ trong kỷ nguyên mới với mục tiêu “chuyển đổi mạnh mẽ, đạt được những thành tựu to lớn, trở thành một nước phát triển, giàu mạnh, sánh vai với các cường quốc trên thế giới”. Bộ máy gọn nhẹ, chuyên nghiệp sẽ phục vụ nhân dân tốt hơn, tiết kiệm nguồn lực hơn, dành nhiều nguồn lực hơn cho an sinh xã hội và đặc biệt cho những đối tượng chính sách, trong đó có nạn nhân chất độc da cam.

Kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 02/9 với Tuyên ngôn Độc lập bất hủ là dịp để chúng ta tự hào về quá khứ vẻ vang của dân tộc Việt Nam anh hùng. Từ một dân tộc bị áp bức, Việt Nam đã trở thành quốc gia độc lập, hội nhập và phát triển. Trong hành trình ấy, chúng ta tiếp tục phát huy tinh thần yêu nước, đoàn kết, nhân ái – những giá trị đã được hun đúc trong bản Tuyên ngôn năm xưa. Chăm lo, giúp đỡ người có công nói chung và nạn nhân chất độc da cam nói riêng không chỉ là trách nhiệm chính trị mà còn là lương tâm, đạo lý mang tính nhân văn sâu sắc. Đó là cách hiện thực hóa lời khẳng định trong Tuyên ngôn: quyền được sống, quyền tự do, quyền hạnh phúc của mọi người dân.

Tám mươi năm đã trôi qua, bản hùng ca Tuyên ngôn Độc lập vẫn ngân vang, thôi thúc mỗi người Việt Nam hôm nay: tự hào về lịch sử dân tộc, về thế hệ cha anh, “Hãy cùng nhau đoàn kết tiến lên, vươn mình mạnh mẽ trong kỷ nguyên mới vì một nước Việt Nam hùng cường, thịnh vượng, văn minh” - như Tổng Bí thư Tô Lâm đã phát biểu./.

TẠP CHÍ DA CAM VIỆT NAM