Ủy ban Thường vụ Quốc hội "chốt" nguyên tắc sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã 

Chiều 5-6, tiếp tục phiên họp thứ 46, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về Đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh năm 2025; xem xét, thông qua về nguyên tắc các nghị quyết về sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã năm 2025.

Dôi dư 4.226 trụ sở sau khi sắp xếp cấp tỉnh

Trình bày tờ trình Đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh năm 2025, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết, Chính phủ xây dựng 23 phương án sắp xếp đối với 52 đơn vị hành chính cấp tỉnh để hình thành 23 đơn vị hành chính cấp tỉnh mới. Toàn bộ 23/23 đơn vị hành chính cấp tỉnh hình thành sau sắp xếp đã đạt định hướng tiêu chuẩn của đơn vị hành chính cấp tỉnh theo quy định. Sau sắp xếp, cả nước có 34 đơn vị hành chính cấp tỉnh gồm 6 thành phố trực thuộc trung ương và 28 tỉnh.

Kết quả lấy ý kiến nhân dân đạt tỷ lệ đồng thuận cao, trung bình cả nước là 96,19% và 100% HĐND cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã của 52 tỉnh, thành phố đã biểu quyết tán thành chủ trương sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh của địa phương mình.

Theo tổng hợp từ các địa phương, sau khi rà soát, thống nhất cách tính số liệu theo ý kiến của Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội, tổng biên chế cán bộ, công chức, viên chức theo định mức được giao của các cơ quan, tổ chức, đơn vị cấp tỉnh thuộc 52 tỉnh, thành phố thực hiện sắp xếp là 447.657 người (gồm 2.321 cán bộ, 79.118 công chức, 366.218 viên chức).

Sau sắp xếp, số lượng cán bộ, công chức, viên chức của cấp tỉnh tối đa không vượt quá tổng số cán bộ, công chức, viên chức (số có mặt) của cấp tỉnh trước sắp xếp và thực hiện tinh giản biên chế gắn với cơ cấu lại và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, bảo đảm trong thời hạn 5 năm cơ bản bố trí theo đúng quy định.

Khi chính quyền địa phương cấp tỉnh đi vào hoạt động, Chính phủ sẽ căn cứ quy mô dân số, diện tích tự nhiên, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của chính quyền địa phương cấp tỉnh để xây dựng vị trí việc làm trình cấp có thẩm quyền giao biên chế cán bộ, công chức, viên chức cho địa phương.

Tổng hợp theo số liệu báo cáo của các địa phương, tổng số trụ sở công cấp tỉnh của 52 tỉnh, thành phố thực hiện sắp xếp là 38.182 trụ sở; trong đó tiếp tục sử dụng 33.956 trụ sở, dôi dư 4.226 trụ sở.

Việc bố trí, sử dụng trụ sở, xử lý tài chính, tài sản công sau sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh sẽ thực hiện theo quy định của Chính phủ, chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và hướng dẫn của Bộ Tài chính. Đồng thời, UBND các tỉnh, thành phố thực hiện sắp xếp đã có phương án, kế hoạch sắp xếp, bố trí, sử dụng, đầu tư sửa chữa, cải tạo, nâng cấp trụ sở làm việc, bảo đảm điều kiện làm việc của các cơ quan, tổ chức, đơn vị tại đơn vị hành chính cấp tỉnh mới.

Cả nước còn 3.321 đơn vị hành chính cấp xã

Về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã năm 2025, Bộ trưởng Bộ Nội vụ cho biết, Trong tổng số 10.035 đơn vị hành chính cấp xã hiện nay của cả nước, có 9.907 đơn vị hành chính cấp xã (7.571 xã, 1.719 phường và 617 thị trấn) thực hiện sắp xếp và 128 đơn vị hành chính cấp xã (123 xã, 5 phường) không thực hiện sắp xếp (giữ nguyên) do đã đạt cả 2 tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên và quy mô dân số hoặc có yếu tố đặc thù.

Các tỉnh, thành phố đã xây dựng 3.193 phương án sắp xếp 9.907 đơn vị hành chính cấp xã để hình thành 3.193 đơn vị hành chính cấp xã mới (2.498 xã, 682 phường và 13 đặc khu), giảm 6.714 đơn vị. Kết quả sau khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã năm 2025, cả nước còn tổng số 3.321 đơn vị hành chính cấp xã (2.621 xã, 687 phường và 13 đặc khu), giảm 6.714 đơn vị hành chính cấp xã (đạt tỷ lệ giảm 66,91%).

Kết quả lấy ý kiến nhân dân đạt tỷ lệ cử tri đồng thuận cao, trung bình cả nước đạt gần 96% cử tri đại diện hộ gia đình đồng ý và 100% HĐND cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã của các tỉnh, thành phố tán thành chủ trương sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã trên địa bàn.

Về phương án bố trí, sắp xếp cán bộ, công chức, viên chức, người lao động sau sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã, Bộ trưởng cho biết sẽ chuyển cơ bản biên chế cấp huyện hiện nay để sắp xếp, bố trí biên chế cho đơn vị hành chính cấp xã mới sau sắp xếp. Đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý của hệ thống chính trị cấp huyện hiện nay nghiên cứu để cơ bản bố trí làm nòng cốt tại cấp xã mới; đồng thời tăng cường một số cán bộ, công chức, viên chức cấp tỉnh về cấp xã.

Trước mắt, số lượng cán bộ, công chức, viên chức của đơn vị hành chính cấp xã sau sắp xếp không vượt quá tổng số cán bộ, công chức có mặt tại các đơn vị hành chính cấp xã trước sắp xếp (không tính số lượng cán bộ, công chức, viên chức cấp tỉnh, cấp huyện được bố trí làm việc tại đơn vị hành chính cấp xã).

Tại các Đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã của từng địa phương, UBND các tỉnh, thành phố đã có phương án, kế hoạch sắp xếp, bố trí, sử dụng, đầu tư sửa chữa, cải tạo, nâng cấp trụ sở làm việc, bảo đảm điều kiện làm việc của các cơ quan, tổ chức, đơn vị tại đơn vị hành chính cấp xã mới.

Sắp xếp cấp tỉnh, cấp xã cần có hiệu lực sớm hơn

Báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng tán thành với nội dung của Đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh và 34 Đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã của 34 tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương năm 2025.

Về thời điểm thông qua, ban hành và thời điểm có hiệu lực của Nghị quyết của Quốc hội về sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh và các Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã, ông Hoàng Thanh Tùng cho biết, theo dự kiến trước đây, các Nghị quyết này sẽ có hiệu lực đồng thời từ ngày 1-7-2025.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội cho biết, nhằm đẩy nhanh tiến độ, tạo điều kiện thuận lợi cho các địa phương triển khai các công tác chuẩn bị cho việc thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp, sắp xếp tổ chức bộ máy tại các đơn vị hành chính mới, Ủy ban Pháp luật và Tư pháp đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, báo cáo Quốc hội cho điều chỉnh chương trình kỳ họp thứ chín để có thể thông qua Nghị quyết về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh vào thời gian sớm hơn (có thể là ngày 16-6 hoặc 17-6-2025) và có hiệu lực ngay.

“Ngay sau đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ ban hành 25 nghị quyết về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã (của 25 tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương không định hướng thành lập đặc khu) để các nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng có hiệu lực cùng ngày với Nghị quyết của Quốc hội”, ông Hoàng Thanh Tùng nói.

Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn yêu cầu dự thảo Nghị quyết phải gọn, rõ, bảo đảm tính pháp lý và chủ trương của Đảng và Nhà nước; cần rà soát tên gọi và dân số, diện tích các đơn vị hành chính bảo đảm chính xác, thống nhất.

“Các Nghị quyết sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã phải tạo sự đồng thuận của người dân. Bên cạnh đó cần quan tâm bố trí, giải quyết chế độ chính sách cho cán bộ và lựa chọn nhân sự lãnh đạo chủ chốt cấp xã phải am hiểu, có kinh nghiệm về quản lý nhà nước nhằm thực hiện hiệu quả phân cấp, phân quyền; nhân sự không đủ điều kiện, tiêu chuẩn thì phải thay thế”, Chủ tịch Quốc hội đặc biệt nhấn mạnh về công tác cán bộ trong quá trình thực hiện sắp xếp cấp xã, đồng thời lưu ý quan tâm vấn đề sử dụng trụ sở sau sắp xếp.

Kết luận phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất kết luận: tán thành phương án sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh năm 2025, nội dung đủ điều kiện trình Quốc hội tại kỳ họp thứ chín, đồng thời điều chỉnh chương trình kỳ họp để thông qua sớm Nghị quyết này.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị cần ghi nhận thành tựu lịch sử của cấp huyện và các tỉnh, xã cũ trong Nghị quyết chung của kỳ họp thứ chín.

Sau khi tiến hành thảo luận, với 100% thành viên có mặt tán thành, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thông qua về nguyên tắc 34 nghị quyết về sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã năm 2025.

Nguồn: Báo Hà Nội