Vụ Việt Á, nốt trầm buồn với dàn lãnh đạo cao cấp dính chàm

Cựu Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thanh Long: Ngày 7/6, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã khởi tố, bắt giam ông Nguyễn Thanh Long – cựu Bộ trưởng Y tế về tội "Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ". Ông Long có hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn làm trái các quy định của pháp luật trong việc cấp số đăng ký lưu hành, hiệp thương giá và kiểm tra giá hiệp thương Kit xét nghiệm Covid-19, gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng tài sản Nhà nước.

Đáng chú ý, trước thời điểm bị khởi tố, ông Nguyễn Thanh Long khi giữ chức Bộ trưởng Y tế đã có đóng góp trong việc chăm sóc, bảo vệ sức khoẻ nhân dân, nhất là phòng chống COVID-19 rất lớn. Ông Long cũng được xem là một trong những người tiên phong trên tuyến đầu chống dịch. Việc ông Long dính sai phạm nghiêm trọng liên quan Việt Á đến mức bị khởi tố, bắt giam là một nốt trầm buồn không chỉ đối với cá nhân ông Long mà còn với cả ngành y tế.

Cựu Bộ trưởng KH&CN Chu Ngọc Anh: Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã khởi tố, bắt giam ông Chu Ngọc Anh - nguyên Bộ trưởng Bộ KH&CN về tội "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí". Ông Chu Ngọc Anh có hành vi vi phạm quy định của pháp luật trong việc giao, quản lý, sử dụng Đề tài khoa học và công nghệ cấp Quốc gia nghiên cứu, chế tạo Kit xét nghiệm COVID-19, gây thất thoát, lãng phí tài sản Nhà nước.

Cựu Thứ trưởng Bộ KH&CN Phạm Công Tạc: Ông Tạc có hành vi vi phạm quy định của pháp luật trong việc quản lý, sử dụng Đề tài khoa học và công nghệ cấp Quốc gia nghiên cứu, chế tạo Kit xét nghiệm Covid-19, gây thất thoát, lãng phí tài sản Nhà nước. Ông Tạc bị khởi tố về tội "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí".

Cựu Phó Trưởng phòng Quản lý giá Cục Quản lý Dược, Bộ Y tế: Ngày 25/5, Cơ quan CSĐT Bộ Công an (C03) đã ra quyết định khởi tố bị can, thực hiện lệnh bắt tạm giam ông Nguyễn Huỳnh - Phó Trưởng phòng Quản lý giá Cục Quản lý Dược, Bộ Y tế về tội "Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ". Ông Nguyễn Huỳnh đã lợi dụng vai trò giới thiệu, can thiệp và tác động đến ông Nguyễn Minh Tuấn - Vụ trưởng Vụ Trang Thiết bị và Công trình y tế, trình, ký đề xuất Bộ Y tế ban hành Quyết định cấp Số đăng ký lưu hành Kít xét nghiệm cho Công ty Việt Á trái quy định của pháp luật.

Ba lãnh đạo cấp vụ Bộ Y tế, Khoa học và Công nghệ bị khởi tố: Ngày 31/12/2021, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã khởi tố ông Nguyễn Minh Tuấn - Nguyên vụ trưởng Vụ Trang thiết bị và công trình y tế, Bộ Y tế; Nguyễn Nam Liên - Vụ trưởng Vụ Kế hoạch tài chính (Bộ Y tế) và ông Trịnh Thanh Hùng - phó vụ trưởng Vụ Khoa học và công nghệ các ngành kinh tế kỹ thuật, Bộ Khoa học và công nghệ về tội Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ.

Hai cán bộ Học viện Quân y bị khởi tố: Tại Học viện Quân Y, Cơ quan điều tra hình sự Bộ Quốc phòng đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can và bắt tạm giam thượng tá Hồ Anh Sơn - Phó giám đốc Viện nghiên cứu y dược học quân sự, Học viện Quân y; đại tá Nguyễn Văn Hiệu - Trưởng phòng trang bị, vật tư thuộc Học viện Quân y. Trung tướng Đỗ Quyết - Giám đốc Học viện Quân y và thiếu tướng Hoàng Văn Lương - Phó giám đốc Học viện Quân y bị Ban Bí thư kỷ luật bằng hình thức cách chức đối với tất cả chức vụ trong Đảng và nhiều cán bộ khác tại đơn vị này cũng bị kỷ luật.

Đáng chú ý, dư luận từng "rơi nước mắt" khi Thượng tá Hồ Anh Sơn chia sẻ về quãng thời gian "ăn ngủ cùng cô Vy" để chế tạo kit test, những "hộp cơm huyền thoại" đồng hành cùng các nhà khoa học. Chính ông Sơn cũng đã đề nghị Cơ quan điều tra sớm vào cuộc để "giải oan" cho các nhà khoa học. Rốt cuộc, ông Sơn lại là một trong những người "rơi nước mắt" đầu tiên của Học viện Quân Y khi bị khởi tố, bắt tạm giam liên quan vụ Việt Á.

Hàng loạt lãnh đạo CDC, Sở Y tế nhiều tỉnh thành bị khởi tố. Trong số các bị can bị khởi tố liên quan Việt Á có nhiều lãnh đạo, cán bộ CDC, Sở y tế một số tỉnh thành như: Phạm Duy Tuyến – cựu Giám đốc CDC Hải Dương bị cáo buộc nhận hối lộ 27 tỷ đồng; Lâm Văn Tuấn – cựu Giám đốc CDC Bắc Giang bị cáo buộc cùng một số thuộc cấp nhận 44 tỷ đồng; Nguyễn Văn Định – cựu Giám đốc CDC Nghệ An; Nguyễn Thành Danh – cựu Giám đốc CDC Bình Dương; Hoàng Văn Đức – cựu Giám đốc CDC Thừa Thiên Huế cùng hàng loạt lãnh đạo CDC Nam Định; Hậu Giang, Hà Giang, Đồng Tháp, Trà Vinh; Đắk Lắk;….

Trước khi bị bắt, nhiều giám đốc CDC đăng đàn tuyên bố nói không với tiêu cực, mong cơ quan điều tra sớm làm rõ. Tuy nhiên, cơ quan điều tra đã chứng minh sự thật hoàn toàn ngược lại, dàn lãnh đạo CDC một số tỉnh khác từng tuyên bố mạnh mẽ "không nhận bất cứ đồng nào từ Việt Á" đều đã vướng vòng lao lý, trong đó không ít người bị điều tra về hành vi nhận hối lộ.

Theo điều tra, Công ty Việt Á đã cung ứng kit xét nghiệm cho CDC và các cơ sở y tế khác của 62 tỉnh, TP trên cả nước, với doanh thu khoảng gần 4.000 tỷ đồng. Phan Quốc Việt – Tổng Giám đốc Cty Việt Á "bắt tay" với các đối tác nâng khống giá kit test lên khoảng 45%, số tiền Việt Á thu về trong vụ này là trên 500 tỷ đồng. Đáng chú ý, theo lời khai của bị can Việt, số tiền chi "hoa hồng" cho các đối tác là gần 800 tỷ đồng. Từ đây, hàng loạt bị can là lãnh đạo các CDC và bệnh viện đã bị khởi tố, bắt giam vì nhận tiền liên quan đến Việt Á.

Những vi phạm của các cán bộ cao cấp liên quan vụ Việt Á được xử lý nghiêm minh cho thấy "không có vùng cấm", "không có ngoại lệ", được người dân đồng tình ủng hộ. Vụ việc phức tạp với những "mắt xích" móc nối, liên kết chặt chẽ nhưng cuối cùng đã được đưa ra ánh sáng. Nốt trầm vụ Việt Á là những bài học đắt giá cho nhiều cán bộ khác.