Hạ viện Bỉ đưa nghị quyết ủng hộ nạn nhân chất độc da cam Việt Nam vào thực tiễn

Ngày 5/10/2023, với tỷ lệ phiếu ủng hộ tuyệt đối (134/134 nghị sỹ), Hạ viện Bỉ đã thông qua Nghị quyết hỗ trợ nạn nhân chất độc da cam Việt Nam. 
Đây là Nghị quyết quan trọng và hết sức có ý nghĩa đối với Việt Nam, giúp tăng cường nhận thức của cộng đồng quốc tế về thảm họa da cam ở Việt Nam và tiếp tục các hình thức hỗ trợ Việt Nam giải quyết hậu quả chiến tranh. Hạ viện Bỉ cũng là nghị viện đầu tiên trên thế giới thông qua một nghị quyết về nạn nhân chất độc da cam, tạo tiếng vang lớn, khẳng định vai trò của Bỉ trên trường quốc tế, lan tỏa ý nghĩa tích cực tới nghị viện các nước trên thế giới. Đồng thời là dấu mốc lịch sử, khẳng định mối quan hệ hợp tác tốt đẹp giữa Việt Nam và Bỉ trong bối cảnh hai nước kỷ niệm 50 năm Ngày thiết lập quan hệ ngoại giao (1973-2023).

Nghị quyết đề nghị Chính phủ Liên bang Bỉ đóng vai trò thúc đẩy giải pháp lâu dài về vấn đề chất độc da cam ở Việt Nam và tăng mức hỗ trợ cho các thế hệ nạn nhân, khuyến khích hợp tác khoa học và y học giữa các trường đại học Việt Nam và Bỉ, cũng như phối hợp với cộng đồng và các tổ chức quốc tế xây dựng các sáng kiến đa phương về hợp tác khoa học và tìm kiếm tài trợ.
Đối với Ủy ban châu Âu (EC), Nghị quyết của Hạ viện Bỉ đề xuất EC lồng ghép vấn đề nạn nhân chất độc da cam vào các hoạt động hợp tác phát triển và môi trường của khối; ủng hộ hợp tác giữa Việt Nam và Tổ chức Y tế thế giới (WHO) nghiên cứu 28 khu vực điểm nóng ô nhiễm dioxin và nâng cao nhận thức người dân địa phương; và hỗ trợ phát triển các công nghệ tiên tiến tẩy độc dioxin.
Nghị sĩ André Flahaut, một trong 5 nghị sĩ Bỉ đề xuất dự thảo Nghị quyết ủng hộ nạn nhân chất độc da cam Việt Nam cho biết, ông đã tới Việt Nam từ khi lệnh cấm vận của Chính phủ Mỹ chưa được dỡ bỏ, ông đã thăm Làng Hòa Bình, được tận mắt chứng kiến cuộc sống khó khăn của các nạn nhân chất độc da cam. Từ đó, ông André Flahaut và một số nghị sĩ khác đã đệ trình lên Nghị viện Liên bang một nghị quyết hỗ trợ nạn nhân chất độc da cam trong chiến tranh Việt Nam (12/2021). Ông nhấn mạnh gần 50 năm cuộc chiến tranh Việt Nam kết thúc, không ai có thể quên được những nỗi đau mà nhân dân Việt Nam phải chịu đựng. Mặc dù có những tuyên bố, những thỏa thuận, nhưng trên thực tế, hậu quả của chất độc da cam vẫn còn đó. Trong thông cáo báo chí sau khi Nghị quyết được chính thức thông qua, ông Andre Flahaut nhắc nhở cộng đồng quốc tế không được quên đi những tội ác chiến tranh do quân đội Hoa Kỳ gây ra tại Việt Nam và hậu quả khủng khiếp về sức khỏe con người và môi trường, kêu gọi thế giới chung tay giúp đỡ các thế hệ nạn nhân chất độc da cam, và khẳng định sẽ tiếp tục nỗ lực hỗ trợ các nạn nhân, đóng góp vào tình hữu nghị, đoàn kết và hợp tác Việt-Bỉ.
Ngày 16/5/2024, Đoàn đại biểu Vương quốc Bỉ do ông Andre’ Flahaut, Quốc vụ khanh, Chủ tịch Danh dự Hạ viện, nguyên Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Vương quốc Bỉ làm Trưởng đoàn đã đến thăm và làm việc với Trung ương Hội NNCĐDC/dioxin Việt Nam (VAVA). Tại buổi làm việc, Trung tướng Nguyễn Hữu Chính, Chủ tịch Trung ương Hội đã thay mặt NNCĐDC Việt Nam gửi lời cảm ơn chân thành và trao tặng Kỷ niệm chương "Vì nạn nhân chất độc da cam" cho ông Andre’ Flahaut.
Trong các tháng 4,5,6 năm 2024, ngài Đại sứ Đặc mệnh Toàn quyền Vương quốc Bỉ tại Việt Nam Karl Hendrik Margareta Van Den Bossche đã thăm và làm việc với Hội NNCĐDC/dioxin nhiều tỉnh, thành trên cả nước. Đây là chuỗi hoạt động khảo sát và nắm tình hình thực tế về nạn nhân chất độc da cam Việt Nam của của ngài Đại sứ, nhằm xây dựng kế hoạch hiện thực hóa nội dung của Nghị quyết ủng hộ nạn nhân chất độc da cam Việt Nam mà Hạ viện Bỉ thông qua hồi tháng 10 năm 2023.

Sáng 1/4/2025, tại Phủ Chủ tịch, Chủ tịch nước Lương Cường và phu nhân đã chủ trì Lễ đón Nhà vua Philippe và Hoàng hậu thăm cấp Nhà nước đến Việt Nam. Tham dự lễ đón có nhiều cán bộ cấp cao của Việt Nam, trong đó có Trung tướng Nguyễn Hữu Chính, Chủ tịch Hội Nạn nhân chất độc da cam/dioxin Việt Nam. 
Trong buổi đón tiếp Nhà vua Bỉ, Chủ tịch nước Lương Cường và Nhà vua Philippe đã chứng kiến Trung tướng Nguyễn Hữu Chính, Chủ tịch Hội Nạn nhân chất độc da cam/dioxin Việt Nam và Bộ trưởng, Thủ hiến vùng Thủ đô Brussels Rudi Vervoort trao đổi Thoả thuận nguyên tắc giữa Hội Nạn nhân chất độc da cam/dioxin Việt Nam và Quỹ Aquitara impact fund 1 Vương quốc Bỉ. 
Thỏa thuận Nguyên tắc giữa Hội Nạn nhân chất độc da cam/dioxin Việt Nam và Quỹ Aquitara impact fund 1, được ký kết tại Phủ Chủ tịch (Ba Đình, Hà Nội), ngày 01/4/2025, là một trong những sự kiện quan trọng trong nỗ lực chung của hai quốc gia nhằm giải quyết những hậu quả lâu dài của chiến tranh tại Việt Nam. Mục đích của Thỏa thuận này nhằm thiết lập một khuôn khổ giữa các bên để triển khai các chủ đề hợp tác, bao gồm: Hỗ trợ nạn nhân chất độc da cam Việt Nam (đóng góp tài chính và vật chất để nâng cao việc chăm sóc, điều trị và cơ hội sinh kế cho nạn nhân); Truyền thông và hợp tác quốc tế (tăng cường sự hỗ trợ quốc tế cho các nỗ lực của Việt Nam trong việc giải quyết hậu quả chiến tranh thông qua các hoạt động phối hợp truyền thông và hợp tác toàn cầu).
Về mặt chính trị, Thỏa thuận thể hiện tinh thần đoàn kết quốc tế và trách nhiệm chung của cộng đồng toàn cầu trong việc khắc phục hậu quả chiến tranh ở Việt Nam. Nghị quyết số 2406 được Quốc hội Bỉ thông qua với số phiếu thuận tuyệt đối vào ngày 05/10/2023, kêu gọi hỗ trợ lâu dài cho nạn nhân chất độc da cam Việt Nam, cùng với phản hồi tích cực từ Quốc hội Việt Nam 07/10/2023 đã đặt nền móng vững chắc cho sự hợp tác này. 
Theo Thoả thuận, Quỹ Aquitara impact fund 1 đảm nhận nhiệm vụ kêu gọi đóng góp từ mạng lưới đối tác, cung cấp hỗ trợ hợp tác quốc tế chiến lược và tài trợ trực tiếp. Hội Nạn nhân chất độc da cam/dioxin Việt Nam chịu trách nhiệm lập kế hoạch, phân bổ nguồn lực hiệu quả và cung cấp báo cáo tiến độ định kỳ. Cả hai bên cam kết mở rộng sự tham gia của các tổ chức quốc tế như UNDP, Ngân hàng Thế giới, cũng như các khung tài trợ từ EU và OECD, để tối ưu hóa nguồn lực.
Từ khi Hạ viện Bỉ thông qua Nghị quyết, đến nay chưa đầy 2 năm. Nhưng bằng những hành động thiết thực, Nghị quyết đã và đang đi vào thực tế, góp phần cổ vũ, động viên NNCĐDC Việt Nam trong cuộc đấu tranh đòi công lý và đồng hành cùng với nhân dân Việt Nam góp phần chung tay xoa dịu nỗi đau da cam.

Đình Trọng (tổng hợp)