BÀI DỰ THI: Nạn nhân chất độc da cam giàu nghị lực

Để nỗi đau ở lại phía sau...

Sinh năm 1984, trong một gia đình thuần nông ở thôn Thượng, xã Đại Thịnh, huyện Mê Linh, Hà Nội, thầy giáo Chu Quang Đức bị ảnh hưởng do chất độc da cam/dioxin từ người cha Chu Quang Chiến, là Cựu chiến binh chống Mỹ. Chu Quang Đức chịu nhiều thiệt thòi so với bạn bè cùng trang lứa; sức khỏe yếu, chân, tay teo, phải làm bạn với chiếc xe lăn, song khao khát được đi học luôn là động lực, niềm tin để Chu Quang Đức vượt qua khó khăn vươn lên.

Ông Chu Quang Chiến nhớ lại quá trình học tập của Đức trải qua nhiều gian nan, vất vả, khó khăn đầu tiên đối với Đức là không thể tự đi đến trường. Nhận thấy sự ham học và ý chí quyết tâm của con, trong hoàn cảnh gia đình rất khó khăn, gánh nặng phải vật lộn với cuộc sống, lo kinh phí cho việc học tập của Đức, song ông Chiến luôn động viên và tìm cách đưa con đi học hằng ngày, bằng chiếc xe đạp cũ kỹ. Ông không nề hà vất vả, đã động viên và đồng hành cùng con trong từng buổi học; có khi phải bế Đức lên tận giảng đường ở tầng 4. Thầy giáo Đức kể lại: Khi cầm trên tay giấy báo trúng tuyển đại học, vừa mừng vừa lo và mỗi khi bị cơn đau đầu hành hạ, cộng với những kiến thức mới mẻ, Đức luôn cố gắng học tốt để bù đắp nỗi gian truân, vất vả của người cha.

Ông Chu Quang Chiến và thầy giáo Chu Quang Đức tại một buổi giao lưu.

Năm 2010, tốt nghiệp đại học, Chu Quang Đức trúng tuyển làm giáo viên dạy tin học của Trường THPT Mê Linh. Ước mơ trở thành thầy giáo ngày nào đã trở thành hiện thực, nhưng gian nan mới lại đến. Việc di chuyển đến trường dạy học hằng ngày của thầy giáo Chu Quang Đức vẫn phụ thuộc vào hỗ trợ của người cha. Sức khỏe yếu, chỉ cao 1,1m, nặng chưa đầy 30kg, hơn 10 năm gắn bó với mái trường, thầy giáo Đức luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ dạy học. Năm 2016, thầy Đức đã hoàn thành khóa học thạc sĩ Khoa học máy tính tại Trường ĐHSP Hà Nội 2; vinh dự hơn, thầy giáo Chu Quang Đức đã được kết nạp vào Đảng đợt 03/02/2018.

Nói đến thầy giáo Chu Quang Đức, cán bộ, giáo viên Trường THPT Mê Linh bầy tỏ sự khâm phục: “Đồng nghiệp Chu Quang Đức có phẩm chất đạo đức tốt, chuyên môn vững. Dù sức khỏe yếu, việc di chuyển rất khó khăn, nhưng thầy luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ. Ý chí và nghị lực vượt khó của thầy Chu Quang Đức là một hành trình dài rất đáng trân trọng, nể phục. Đó là một tấm gương sáng cho cán bộ, giáo viên, nhân viên và học sinh của trường noi theo”.

Nỗi đau da cam ngấm sâu và kìm hãm sự phát triển bình thường trong cơ thể thầy giáo Đức. Không chỉ mặc cảm với bản thân, nỗi đau ấy còn ám ảnh và đeo bám người thân trong gia đình, khiến Đức có lúc nản chí với cuộc sống và tương lai của mình. Thầy Đức tâm sự, bản than luôn xác định “chỉ có tiến, không lùi”. Từ ý thức về cuộc sống, Chu Quang Đức đã tự đặt ra niềm tin, hy vọng của một người khuyết tật. Đó chính là học chữ và học làm người mới có thể trưởng thành, thay đổi được cuộc sống. Chăm chỉ học tập, những điều không vui và nỗi đau da cam dần dần tan đi; niềm vui, sự an ủi đến với Đức từ những con số và thuật toán khô khan...

Nhờ sự động viên của người cha và nỗ lực của bản thân, năm nào Đức cũng cố gắng đạt thành tích cao trong học tập, đến khi tốt nghiệp THPT, Đức đạt điểm cao vào học Trường ĐHSP Hà Nội II, Khoa Tin học. Trong 4 năm đại học, Đức là sinh viên duy nhất của Khoa Tin học được nhận học bổng của Hãng Synyno dành cho sinh viên nghèo vượt khó học giỏi; là 1 trong 10 sinh viên xuất sắc của Khoa Tin học tốt nghiệp lúc đó đạt điểm 10.

Truyền lửa đam mê học suốt đời

Ông Nguyễn Văn Ninh, Chủ tịch Hội NNCĐDC/dioxin huyện Mê Linh, lãnh đạo địa phương và các tầng lớp nhân dân thôn Thượng, xã Đại Thịnh quê hương của thầy giáo Chu Quang Đức ghi nhận, khen ngợi nghị lực vươn lên của cha con người Cựu chiến binh NNCĐDC Chu Quang Chiến - Chu Quang Đức đã nhiều năm âm thầm vượt khó khăn theo đuổi sự nghiệp trồng người.

Ngoài những tiết dạy học ở trường, Chu Quang Đức còn mở lớp dạy học ở nhà các môn toán, lý, hóa, tin học. Gần 10 năm qua, mỗi năm lớp học có hàng chục em thi đỗ vào các trường đại học và cao đẳng, nhiều em đạt điểm xuất sắc. Đặc biệt, với những học sinh hoàn cảnh khó khăn, Chu Quang Đức tạo mọi điều kiện để giúp đỡ các em cả về vật chất lẫn tinh thần. Trong đó có Nguyễn Văn May là học sinh cá biệt, nhà nghèo, học kém nhưng được thầy Đức tận tình giúp đỡ về phương pháp học tập, rèn luyện và cả kinh phí, nhờ đó Nguyễn Văn May đã thi đỗ và tốt nghiệp Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội, ra trường có việc làm ổn định.

Lãnh đạo Hội NNCĐDC/dioxin huyện Mê Linh, Hà Nội và đại diện cấp ủy địa phương thăm thầy giáo Chu Quang Đức (ngồi giữa).

Thầy Đức luôn xác định, học tập là việc suốt đời và dạy học sinh cũng là để học, thầy nhẹ nhàng chỉ bảo tỉ mỉ cho từng học sinh; em nào học yếu thì thầy tìm cách giảng ngắn gọn để học sinh dễ tiếp thu. Những học sinh được thầy Đức dạy bảo đều tiến bộ, đạt kết quả cao. Thầy khiêm tốn nói: “Người thầy chỉ khởi động giấc mơ, còn thực hiện giấc mơ hay không chính là ở các em học sinh”. 10 năm qua “đứng” trên bục giảng bằng xe lăn, thầy giáo Chu Quang Đức kiên trì “dạy chữ, dạy người” cho các em học sinh thấy được giá trị của việc học tập để trở thành người có ích.

Nhìn những nét chữ run rẩy trên bảng tính điện tử, được viết bởi bàn tay của một người hằng ngày vẫn phải làm bạn với chiếc xe lăn, mới thấy được nghị lực và tấm lòng của thầy giáo Chu Quang Đức. Thầy Đức đã trải qua nhiều mặc cảm, có lúc xuất hiện ý nghĩ tiêu cực, thế nhưng từ ngày đi học thì ý nghĩ bi quan ấy đã mất dần, thay vào đó là những ý nghĩ mới về bản thân, về cuộc sống. Nhờ học tập mà Đức đã đẩy lùi được những ám ảnh về số phận và có thêm nghị lực để phấn đấu. Khi được hỏi về bí quyết giúp học sinh học tập tiến bộ, thầy giáo Chu Quang Đức cười hiền hậu trao đổi: điều quan trọng là giúp các em thấy rõ sự may mắn khi được đi học và ý nghĩa của việc học tập chăm chỉ. Thầy thường kể cho học sinh về những kỷ niệm thời đi học, về sự tần tảo, gian truân của những người cha, người mẹ. Với thầy, được đi học là món quà vô giá và không gì có thể so sánh được nên trong trường hợp nào cũng luôn cố gắng.

Thầy giáo Chu Quang Đức và học sinh Trường THPT Mê Linh.

Với những nghị lực vượt khó vươn lên và tạo sức lan tỏa trong cộng đồng, thầy giáo Chu Quang Đức đã được Thành đoàn Hà Nội vinh danh là một trong 10 gương mặt trẻ Thủ đô tiêu biểu năm 2012; Hội NNCĐDC/dioxin thành phố Hà Nội tặng Giấy khen “Nạn nhân chất độc da cam vượt khó vươn lên”; Hội Liên hiệp thanh niên Việt Nam tặng Giải thưởng “Khi Tổ quốc cần”... Là thành viên trong Đoàn đại biểu thành phố Hà Nội dự Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ X năm 2020, thầy giáo Chu Quang Đức xúc động nói: Đây là vinh dự và là động lực để tiếp tục phấn đấu góp phần vào “Sự nghiệp trồng người”.

Hà Nam