NÊN NHÌN NHẬN VÀ HIỂU THẤU ĐÁO VỀ HỘI NNCĐDC/DIOXIN

Ngày 30/1/2019, tôi được mời dự một cuộc họp do Chủ tịch UBND thành phố Lào Cai triệu tập, mục đích là để bàn thực hiện đề án sáp nhập một số Hội, trong đó có Hội NNCĐDC/dioxin. Trước đó các tổ chức Hội nằm trong diện phải sáp nhập đã nhận được bản đề án và các văn bản hướng dẫn làm thủ tục sáp nhập. Theo đề án của Sở Nội vụ tỉnh Lào Cai trình thì có hai phương án:

1. Hội NNCĐDC/dioxin sẽ sáp nhập vào Hội Chữ thập đỏ.

2. Hội NNCĐDC/dioxin sẽ sáp nhập vào Hội Cựu Chiến Binh.

Tại hội nghị nêu trên không có thời gian để bàn “Có nên sáp nhập hoặc không nên sáp nhập” mà chỉ bàn việc thực hiện lộ trình và ấn định ngày giờ phải hoàn thành. Ngày hôm sau Chủ tịch Hội chữ thập đỏ thành phố Lào Cai mời tôi thay mặt Thường trực Hội NNCĐDC/dioxin thành phố Lào Cai đến họp để thống nhất cách bố trí sắp xếp sáp nhập hai hội như đề án đã được phê duyệt. Sau khi nghe bà Chủ tịch Hội Chữ thập đỏ trình bày phương án 1 và dự kiến cách bố trí, sắp xếp tổ chức như sau:

Vẫn giữ nguyên BCH hội chữ thập đỏ và bổ sung 01 người của Hội NNCĐDC/dioxin vào BCH để giữ chức phó Chủ tịch. Hội Chữ thập đỏ giữ quyền điều hành chung. Về con dấu thì viết “Hội chữ Thập đỏ và NNDC” thành phố Lào Cai. Khi được hỏi ý kiến, tôi không nhất trí và nêu quan điểm nếu là hội nghị được bàn về việc sáp nhập các Hội theo đề án của Sở Nội vụ trình thì tôi cũng không nhất trí, còn ở đây trên bảo phải làm thì cứ làm, còn cá nhân tôi không bao giờ đồng ý và tôi phân tích một số lí do làm cản trở đến hoạt động của Hội. Tôi dẫn ra một số việc chỉ có Hội NNCĐDC/dioxin mới làm được. Sau khi không thống nhất được về việc sáp nhập giữa hai Hội, phòng Nội Vụ thành phố lại chuyển hướng đưa Hội NNCĐDC/dioxin sáp nhập vào Hội CCB thành phố và khi được hỏi ý kiến tôi vẫn giữ quan điểm như với Hội Chữ thập đỏ bởi theo suy nghĩ của tôi thì:

Hội Chữ thập đỏ là một tổ chức hội sự nghiệp, được nhà nước giao kinh phí hoạt động, Hội chỉ làm nhiệm vụ từ thiện đơn thuần là xin, nơi nào có khó khăn hoạn nạn thì được Nhà nước cấp kinh phí để hỗ trợ và khi cần vận động ủng hộ thì lại xin UBND ra công văn kêu gọi người dân thực hiện. Người của Hội Chữ thập đỏ đều nằm trong biên chế nhà nước.

Hội CCB là một tổ chức Chính trị - xã hội tập hợp tất cả những người đã tham gia chiến đấu chống ngoại xâm, bảo vệ biên giới, sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, CNV quốc phòng nghỉ hưu… được Đảng, Nhà nước cấp kinh phí hoạt động, giao kế hoạch thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, Chủ tịch Hội cấp cơ sở là công chức Nhà nước .

Với Hội NNCĐDC/dioxin, nếu không có cuộc kháng chiến chiến chống Mỹ cứu nước và nếu như quân đội Mỹ không rải chất độc hóa học xuống chiến trường Miền nam Việt Nam để hủy hoại môi trường và hủy hoại sức khỏe con người thì chắc chắn không bao giờ có Hội này vì thế nó được mang tính chất là Hội đặc thù. Đặc thù vì nó họat động riêng biệt, làm nhiệm vụ đặc biệt, chức năng nhiệm vụ không theo khuôn mẫu của hội nào

Theo suy nghĩ của tôi thì Hội NNCĐDC/dioxin Việt Nam cùng một lúc phải làm hai nhiệm vụ đó là đối nội và đối ngoại, nó khác với các hội là chỉ thực hiện đơn thuần kế hoạch và nhiệm vụ được giao nghĩa là chỉ đối nội chứ không phải đối ngoại. Hội NNCĐDC/dioxin không chỉ quan tâm chăm sóc đối với nạn nhân mà phần đối ngoại là quan trọng hơn bởi chúng ta đòi công lí, đòi lẽ phải cho không phải một thế hệ mà cho đến nay đã có thế hệ thứ tư bị phơi nhiễm chất độc dioxin và không biết còn bao nhiêu thế hệ về sau nữa mới hết bị di chứng.

Khi chúng ta chiến đấu ở chiến trường nơi bom rơi đạn nổ đầy cam go nguy hiểm, còn khi các nhà lãnh đạo của tổ chức Hội, các nhà khoa học, các nhân chứng của chất độc dioxin đi đấu tranh đòi công lí ở các nghị trường quốc tế chắc hẳn cũng không kém phần gay go quyết liệt chỉ khác là không có tiếng súng mà thôi.

Tính chất công việc và nhiệm vụ khác nhau như thế thì làm sao sáp nhập với nhau được.

Hội NNCĐDC/dioxin Lào Cai tặng quà cho nạn nhân

Đất nước hòa bình đã 45 năm, những người trực tiếp tham gia chiến đấu, phục vụ chiến đấu trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, đến nay do tuổi cao, do bệnh tật, do phơi nhiễm chất độc hóa học nên không còn nhiều. Nhưng cái đau đớn hơn là những di chứng họ để lại cho các thế hệ con cháu, chắt và còn nữa về sau mà không biết đến bao giờ mới hết bị di chứng chất độc hóa học. Chính vì sự nhìn nhận chưa thấu đáo vấn đề, chưa thấy hết vai trò quan trọng của Hội NNCĐDC/dioxin nên họ mới tham mưu và đề xuất phương án sáp nhập vào các hội theo họ là để “giảm đầu mối” và “giảm chi phí”. Nhưng họ lại không biết rằng Hội NNCĐDC/dioxin có ai nằm trong biên chế nhà nước đâu mà toàn là những người về hưu, là những thương bệnh binh đảm nhiệm các chức vụ lãnh đạo, còn về kinh phí hoạt động thì ở địa phương nào có được sự quan tâm của cấp ủy, chính quyền thì được hỗ trợ kinh phí hoạt động, còn những nơi ít được quan tâm thì làm gì có kinh phí. Như ở Hội NNCĐDC/dioxin thành phố Lào Cai từ ngày thành lập đến nay chưa được cấp một đồng kinh phí nào để hoạt động nên gặp biết bao nhiêu là khó khăn thế mà vào các dịp lễ tết cán bộ Hội vẫn phải đạp xe đi kêu gọi các tổ chức, doanh nghiệp giúp đỡ (xã hội hóa) để có quà tặng cho các gia đình nạn nhân khó khăn. Thử hỏi có tổ chức hội nào làm được?

Trở lại vấn đề sáp nhập, giả thiết nếu phải bắt buộc sáp nhập Hội NNCĐDC/dioxin vào Hội chữ thập đỏ hoặc vào Hội CCB thì đâu còn tính tự chủ để đi làm những việc mà chỉ có Hội NNCĐDC/dioxin mới làm được và hơn thế nữa nếu sáp nhập Trung ương Hội NNDC vào Trung ương Hội CCB Việt Nam hoặc Hội chữ thập đỏ Việt Nam thì việc Đối ngoại đấu tranh đòi công lí cho NNCĐDC ai sẽ làm khi Hội NNCĐDC/dioxin không còn là chủ thể.

Cũng rất may là các nhà lãnh đạo ở tỉnh Lào Cai đã lắng nghe ý kiến của các Hội phản ảnh không đồng thuận việc sáp nhập, nên đã dừng việc sáp nhập các Hội mà chỉ cho làm thí điểm việc sáp nhập Hội Người cao tuổi vào Mặt trận Tổ quốc ở vài nơi để rút kinh nghiệm.

Theo suy nghĩ của chúng tôi thì không nên có đề án sáp nhập Hội NNCĐDC/dioxin vào các hội khác vì duy nhất trên thế giới này chắc chỉ có Việt Nam có Hội NNCĐDC/dioxin. Sở dĩ có vì có sự quan tâm của Đảng, Nhà nước trước đòi hỏi bức xúc của thực tiễn, những đòi hỏi về công lí ,đòi những kẻ gây ra tội ác phải có trách nhiệm với những người đang bị phơi nhiễm chất độc hóa học và các thế hệ con, cháu và các thế hệ về sau nữa bị di truyền chất độc do quân đội Mỹ gây ra.

Về phía tổ chức của Hội tôi xin đề xuất và kiến nghị một vài ý như sau:

1. Tại Thông báo kết luận số 292-TB/TƯ ngày 18/12/2009 của Ban Bí thư Trung ương Đảng thì Hội NNCĐDC/dioxin được xếp vào là hội đặc thù, nhưng ở Lào Cai cho đến nay vẫn chưa được công nhận là hội đặc thù, đề nghị Trung ương Hội xem xét và có văn bản đề nghị tỉnh Lào Cai công nhận tổ chức Hội NNCĐDC/dioxin là hội dặc thù để tạo điều kiện thuận lợi cho hội hoạt động.

2. Nên thống nhất một bản Điều lệ từ Trung ương đến cơ sở như Điều lệ của các tổ chức hội khác, để có sự hoạt động thống nhất từ Trung ương đến cơ sở, tránh tình trạng như hiện nay Trung ương có Điều lệ riêng, Tỉnh, Huyện đều có Điều lệ riêng như thế sẽ gặp khó trong hoạt động.

3. Đề nghị Trung ương Hội đề nghị Nhà nước hàng năm cấp hỗ trợ kinh phí cho các cấp hội hoạt động, nếu không có kinh phí thì khó có thể tồn tại để hoạt động.

Phạm Lương Bằng

Lào Cai