Phiên toà liên quan đến bà Tố Nga kiện các công ty hóa chất thu hút truyền thông Đức

Phiên tòa diễn ra ở Pháp ngày 25/01/2021, liên quan đến bà Trần Tố Nga kiện các công ty hóa chất cung cấp chất độc da cam/dioxin để quân đội Mỹ sử dụng trong chiến tranh tại Việt Nam đã thu hút mạnh truyền thông Đức.

Đài Phát thanh Đức (Deutschlandfunk) đưa tin về vụ kiện.

Theo phóng viên TTXVN tại Berlin, Đài Phát thanh Đức (Deutschlandfunk) ngày 26/1 đã đăng phát thông tin về vụ kiện bắt đầu được tiến hành ở Pháp gần 50 năm sau cuộc chiến tranh ở Việt Nam nhằm chống lại các tập đoàn hóa chất đã cung cấp chất độc da cam/dioxin cho lực lượng Mỹ sử dụng rộng rãi tại Việt Nam từ năm 1961 đến năm 1971.

Hóa chất phát quang này được Mỹ sử dụng để phá hủy mùa màng và làm lộ nơi ẩn náu cũng như đường tiếp tế của bộ đội Việt Nam.

Đài Phát thanh Đức dẫn lời bà Tố Nga phát biểu trước khi bắt đầu phiên tòa nói rằng các công ty hóa chất cuối cùng phải chịu trách nhiệm cho việc cung cấp chất độc mà lực lượng Mỹ sử dụng ở Việt Nam.

Đài trên cũng cho rằng bà Tố Nga, một người cũng bị bệnh tim do bị nhiễm chất độc, không chiến đấu cho bản thân, mà cho con cháu bà cùng hàng triệu nạn nhân ở Việt Nam.

Đơn kiện nêu rõ chất độc da cam/dioxin mà Mỹ sử dụng ở Việt Nam đã gây tổn hại nghiêm trọng cho 4 triệu người cũng như môi trường sống, là tác nhân gây ung thư và dị tật. Bài viết cũng cho biết vụ kiện được bà Tố Nga nộp lên tòa án 6 năm trước này đã được nhiều tổ chức phi chính phủ ủng hộ.

Trước đó, ngày 25/1, báo Spiegel của Đức cũng đã có bài viết công phu về vụ kiện nêu trên với tiêu đề "Một mình vì mọi người chống lại những gã khổng lồ hóa học".

Báo Spiegel (Tấm gương) đưa tin về vụ kiện.

Bài báo nhận định vụ kiện các công ty sản xuất chất độc da cam/dioxin của cụ bà 78 tuổi Trần Tố Nga, một nạn nhân chất độc da cam/dioxin, có thể mang lại kết quả lớn cho các nạn nhân.

Theo bài viết, thuốc diệt cỏ đã được Không quân Mỹ sử dụng rộng rãi như một phần của "Chiến dịch Ranch Hand" từ năm 1962 trong cuộc chiến tranh Việt Nam.

Có tổng cộng khoảng 80 triệu lít hóa chất được cho đã được rải xuống trên 2 triệu ha đất, trong đó ít nhất 46 triệu lít là chất độc da cam mà mãi sau này người ta mới biết đó là chất tetrachlorodibenzodioxin (TCDD), loại kịch độc của chất độc dioxin.

Bài báo cho biết hình ảnh những đứa trẻ dị dạng, cụt tứ chi, có khối u trên mặt hay trên cơ thể đã truyền đi khắp thế giới, trong khi hàng triệu người Việt Nam phải chịu những ảnh hưởng lâu dài cho đến tận ngày nay.

Sau các vụ kiện tập thể, những lính Mỹ bị ảnh hưởng đã được các công ty sản xuất hóa chất bồi thường như một phần của thỏa thuận ngoài tòa từ những năm 1980 của thế kỷ trước, nhưng cho đến nay chưa có nạn nhân người Việt Nam nào được bồi thường.

Bài báo cho rằng nếu tòa tuyên phần thắng dành cho nguyên đơn thì đây sẽ là lần đầu tiên trong lịch sử, một nạn nhân chất độc da cam/dioxin Việt Nam được bồi thường.

Tác giả bài báo đã phỏng vấn bà Tố Nga, một phụ nữ bề ngoài mạnh khỏe, song trong máu vẫn còn dư lượng dioxin cao và từ nhiều năm qua bà đã hàng loạt chứng bệnh giày vò.

Bà Tố Nga đã kể lại lần đầu bị phơi nhiễm chất độc da cam/dioxin là tháng 12/1966, khi còn là một cô gái tò mò, thiếu kinh nghiệm, bà đã rời khỏi nơi trú ẩn để xem máy bay đang bay thấp và rải một chất bột màu trắng xuống những cánh rừng.

Quang cảnh phiên tòa ngày 25/1/2021.

Theo bà Tố Nga, một tài liệu của công ty Dow Chemical từ năm 1965 đã chứng tỏ công ty này biết rõ sự nguy hiểm của chất độc với con người, song cố tình che giấu thông tin vì những hợp đồng béo bở.

Bài báo kết luận rằng cho dù các thẩm phán ra phán quyết ra sao và vụ kiện còn kéo dài bao lâu, bà Tố Nga không muốn bỏ cuộc vì bà luôn nghĩ về rất nhiều nạn nhân chất độc da cam/dioxin không thể tới tòa. Bà nói: “Tôi không được làm họ thất vọng”.

Báo Toàn cảnh Frankfurt (FAZ) cùng ngày 25/1 cũng đăng bài viết về vụ kiện trên, trong đó viết rằng người phụ nữ đầy mạnh mẽ và nghị lực Tố Nga muốn tiếp tục chiến đấu, không phải để chống lại những người Mỹ chiếm đóng đất nước của bà như những năm 1960 của thế kỷ trước, mà chống lại các tập đoàn hóa chất đa quốc gia vì đã sản xuất, cung cấp cho lực lượng Mỹ chất độc sử dụng trong cuộc Chiến tranh Việt Nam.

Theo bài báo, tòa án sẽ phải làm rõ liệu các công ty hóa chất có phải chịu trách nhiệm về các hành động của quân đội Mỹ ở Việt Nam hay không. Bài báo dẫn số liệu của Hội Nạn nhân chất độc da cam/dioxin Việt Nam (VAVA) cho biết có khoảng 4,8 triệu người Việt Nam đã tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp với chất độc da cam và đã mắc một số bệnh nghiêm trọng như ung thư và sẩy thai.

Nhiều tổ chức phi chính phủ đang ủng hộ bản cáo trạng của bà Tố Nga, người đã 3 lần bị phơi nhiễm với chất độc trong chiến tranh và kiện các công ty hóa chất không phải vì tiền mà mục đích quan trọng là đòi hỏi công lý, đòi hởi sự thừa nhận tác hại của chất độc đối với sức khỏe của những người tiếp xúc phải.

Bài báo cho biết năm 1984, công ty hóa chất Monsanto cùng 6 công ty khác đã phải chi 180 triệu USD cho các cựu binh Mỹ bị phơi nhiễm chất độc da cam/dioxin, song đưa ra "nghiên cứu" phủ nhận sự liên quan giữa chất độc da cam/dioxin với căn bệnh ung thư của các cựu chiến binh.

Tuy nhiên, độ tin cậy về khoa học của những nghiên cứu này đã bị nghi ngờ nghiêm trọng.

Trong những năm sau đó, các cựu chiến binh từ Australia và Hàn Quốc cũng đã nhận được các khoản tiền cho những ảnh hưởng lâu dài mà họ phải gánh chịu, trong khi chưa một nạn nhân nào của Việt Nam được bồi thường./.

Nguồn báo Thanh Niên