Truyền thông Pháp đánh giá phiên tranh tụng diễn ra hôm 25/1 tại Tòa đại hình thành phố Evry, ngoại ô thủ đô Paris của Pháp của bà Trần Tố Nga đối với 17 công ty hóa chất Mỹ đã cung cấp chất độc da cam/dioxin cho quân đội Mỹ sử dụng trong chiến tranh Việt Nam là "lịch sử".
Truyền thông Pháp: 'Vụ kiện lịch sử' vì các nạn nhân
Sự kiện này được đăng trên trang nhất báo Humanité số ra ngày 25/1, cùng một loạt các bài viết liên quan.
Bài viết có tựa đề "Câu chuyện về một tội ác chiến tranh của Mỹ được đưa ra xét xử sau 55 năm tại Pháp" phản ánh cuộc đời của bà Tố Nga cũng như hàng triệu nạn nhân chất độc da cam/dioxin Việt Nam cũng như cuộc đấu tranh mà bà bền bỉ thực hiện suốt hơn 6 năm qua.
Theo bài báo, thách thức đặt ra là phải có một tòa án Pháp công nhận mối liên hệ giữa việc tiếp xúc với các sản phẩm diệt cỏ mà quân đội Mỹ sử dụng và tất cả các bệnh lý được phát hiện. Nếu được như vậy, hàng triệu nạn nhân có thể yêu cầu bồi thường vì công việc chăm sóc họ vô cùng nặng nhọc và tốn kém.
Bài báo kết luận, dù bà Tố Nga luôn tự nhận mình chỉ là "hạt bụi nhỏ", song "chút bụi ngày hôm nay có thể ngăn chặn cỗ máy giết người và gây chiến tranh bằng nhiều cách khác".
Bài phóng sự dài trên báo Le Monde nhấn mạnh, bà Tố Nga biết sẽ phải trải qua cuộc chiến pháp lý lâu dài, với những kháng cáo cùng hàng loạt các loại giám định, tuy nhiên, đối với tất cả các nạn nhân, hy vọng cuối cùng là những thương tật của họ được công nhận nằm ở quyết định của hệ thống tư pháp Pháp.
Hiện không có vụ kiện nào khác chống lại các công ty hóa chất nông nghiệp, bên đã nhận thức được tính độc hại của các sản phẩm bán cho quân đội Mỹ sử dụng trong Chiến tranh Việt Nam.
Theo báo Nouvel Observateur, bà Tố Nga hy vọng, phiên tòa này sẽ tạo án lệ và thúc đẩy một sự công nhận của quốc tế về "tội ác hủy hoại môi trường". Tại Pháp, nó có thể giúp các nạn nhân của các chất diệt cỏ chlordecone hoặc glyphosate.
Trong trường hợp bà Tố Nga chiến thắng, án lệ sẽ thực sự thừa nhận trách nhiệm của những công ty hóa chất đa quốc gia trong việc gây tổn hại đến cuộc sống con người và môi trường.
Trong khi đó, báo Liberation trích dẫn rằng, chất khai quang cực mạnh và "đặc biệt độc hại", theo công nhận của công ty Dow Chemical, là tâm điểm của cuộc chiến tranh hóa học lớn nhất trong thế kỷ 20 mà Mỹ đã tiến hành ở Việt Nam, cũng như ở các nước láng giềng Lào và Campuchia. Những tác động lâu dài của nó vẫn còn kéo dài cho đến ngày nay.
Báo Politis nhấn mạnh, trong tất cả các chất khai quang phá hủy thực vật, chất độc da cam là độc hại nhất vì nó chứa dioxin, được Tổ chức Y tế thế giới xếp vào loại chất gây ung thư và tồn tại rất lâu trong cơ thể.
"Sự kiên cường, nhẫn nại và dịu dàng của bà Tố Nga đã trở thành vũ khí đáng gờm để chống lại các công ty hóa chất Mỹ, vốn tin rằng họ là những kẻ bất khả xâm phạm", tờ báo viết, "cuộc đua marathon pháp lý và sự tham gia rộng rãi của các phương tiện truyền thông nhằm mục đích phá vỡ điều cấm kỵ xung quanh thảm kịch này".
Đài Franceinfo nhận định, trong nhiều năm ở Việt Nam, các bệnh liên quan đến chất độc da cam/dioxin đã được các gia đình giấu kín và thách thức của vụ kiện là làm sáng tỏ giai đoạn lịch sử này bằng cách công nhận bản chất và mức độ thiệt hại.
Theo báo Reporterre, những tác động của chất độc da cam/dioxin đã được ghi nhận đến thế hệ thứ tư, ít nhất 100.000 trẻ em Việt Nam hiện bị dị tật bẩm sinh nghiêm trọng. Vì vậy, phiên tòa dân sự này không chỉ là một cuộc đấu tranh cá nhân mà có thể sẽ mang lại những thành quả đáng kể cho tất cả các nạn nhân.
Truyền thông Đức: Cuộc đấu tranh vì hàng triệu nạn nhân chất độc da cam/dioxin
Nguồn: Thế giới & Việt Nam
Bình luận