• Quảng cáo: 0246.265.2654
Tiếng Việt
English
logo
ĐOÀN KẾT - NGHĨA TÌNH - TRÁCH NHIỆM - VÌ NẠN NHÂN CHẤT ĐỘC DA CAM

Nét đẹp văn hóa truyền thống trong tục cưới hỏi của người Thái đen ở Sơn La

“Trai khôn dựng vợ, gái lớn gả chồng” là phong tục bao đời nay nhưng mỗi dân tộc lại có truyền thống khác nhau. Dân tộc Thái vùng Tây Bắc nói chung và Thái đen ở Sơn La nói riêng có tục cưới hỏi rất đặc sắc, là nét văn hóa truyền thống được gìn giữ, bảo tồn.

Net dep van hoa truyen thong trong tuc cuoi hoi cua nguoi Thai den o Son La hinh anh 1Theo phong tục người Thái đen, cô dâu làm lễ búi tóc “Tằng cẩu”. Nguồn: baomoi.com

Con trai, con gái dân tộc Thái đen ở Sơn La khi trưởng thành, muốn lấy vợ, lấy chồng đều được tự do tìm hiểu, ít có sự sắp đặt của cha mẹ. Đồng bào dân tộc Thái đen ở Sơn La quan niệm, con trai muốn lấy vợ phải chăm chỉ lao động, đặc biệt là biết đan lát; con gái phải biết thêu khăn piêu, dệt vải. Khi đôi nam nữ đã thương nhau, muốn nên vợ chồng, nhà trai cho bà mối cùng những người trong họ hàng mang lễ vật sang nhà gái dạm hỏi.

Bà Lò Thị Tâm, dân tộc Thái đen ở phường Chiềng An, thành phố Sơn La, chia sẻ: Theo phong tục truyền thống, trong lễ cưới hỏi của người Thái đen, gia đình nhà trai sẽ phải chuẩn bị đầy đủ các lễ vật để sang dạm hỏi và làm thủ tục xin cưới bên nhà gái. Lễ để cúng xin tổ tiên bên nhà gái gồm có 2 con gà, xôi nếp và 2 chai rượu. Những đồ lễ vật thường được dùng lá dong gói vào mỗi thứ 12 gói nhỏ gồm có gà, cá, cơm xôi, muối, gừng, trầu cau, thuốc lào. Ngoài ra, nhà trai còn chuẩn bị một bộ váy áo cóm, khăn piêu, đồ làm lễ "tẳng cẩu" (búi tóc trên đỉnh đầu) cho cô dâu mới như trâm cài tóc bằng bạc, 1 đôi tóc độn, 1 đôi vòng, 4 sải vải khít... và 1 đôi vòng bạc tặng mẹ vợ để đền đáp công sinh thành, dưỡng dục. Bên cạnh đó, còn có chăn, đệm dệt thổ cẩm đặc trưng của người dân tộc Thái.

Thực hiện nếp sống văn hóa mới, ngày nay, việc cưới hỏi của người Thái đen ở Sơn La đã giảm bớt nhiều thủ tục rườm rà, tốn kém như không thách cưới, không bắt buộc ở rể... Các nghi lễ trong cưới hỏi cũng được các gia đình rút gọn nhưng vẫn giữ được bản sắc truyền thống của dân tộc Thái đen như chuẩn bị sính lễ hỏi cưới, lễ "tẳng cẩu", xin dâu… Chị Lò Thu Hương, dân tộc Thái đen ở bản Hìn, phường Chiềng An là cô dâu mới bộc bạch, từ xưa chị đã được chứng kiến nhiều đám cưới trong bản. Gia đình chị là người dân tộc Thái đen nên chị cũng được các ông, bà truyền dạy về các thủ tục truyền thống của dân tộc mình. Trong đó, lễ cưới truyền thống của người Thái đen có nhiều thủ tục vẫn được lưu giữ qua các đời như lễ "tẳng cẩu", mặc áo cóm cho con dâu trước khi về nhà chồng... "Tôi rất tự hào vì lễ cưới của mình được tổ chức theo phong tục truyền thống. Tôi hy vọng rằng lễ cưới của người Thái đen luôn giữ được những phong tục tốt đẹp đó”, chị Lò Thu Hương tâm sự.

Anh Lường Văn Lâm, chồng của chị Lò Thu Hương cho hay, là thế hệ trẻ sống ở thành phố, nhưng gia đình là người Thái đen nên anh và vợ đã tổ chức lễ cưới theo đúng phong tục truyền thống để góp phần gìn giữ những giá trị tốt đẹp của dân tộc.

Người dân tộc Thái đen ở Sơn La cho rằng, con gái sinh ra được cha mẹ nuôi nấng, lớn khôn đi lấy chồng thành người của nhà chồng. Do đó, chàng rể phải có trách nhiệm, nghĩa vụ đối với gia đình vợ để đền đáp công sinh thành, dưỡng dục của cha mẹ. Khi ăn cơm, bố vợ ngồi mâm trên và được đặt trước mặt 2 chén rượu ngon.

Bên cạnh đó, có một nghi lễ đặc trưng trong ngày cô dâu về nhà chồng đó là tục “tẳng cẩu” (búi tóc trên đỉnh đầu) - một dấu hiệu cho mọi người biết người con gái đó đã lập gia đình. Để tiến hành tục lệ này, sau khi nhà trai chọn được ngày lành tháng tốt sẽ cử hai người phụ nữ đại diện đến làm lễ “tẳng cẩu” cho cô dâu. Họ là những người có cuộc sống gia đình êm ấm, hạnh phúc, khéo ăn nói, hiểu biết về phong tục tập quán và họ cũng chính là người trực tiếp trải chuốt, “tẳng cẩu” cho cô dâu; đồng thời dặn dò cô dâu những điều hay lẽ phải trước khi về nhà chồng. Một trong những đồ lễ không thể thiếu trong nghi thức “tẳng cẩu” được bên nhà trai chuẩn bị là các cặp búi tóc độn. Mái tóc càng dày, càng mượt sẽ càng dễ búi, dễ quấn và có một “tẳng cẩu” đẹp trong mắt mọi người. Khi đã "tẳng cẩu" lên rồi thì người phụ nữ không được tự tiện "bỏ cẩu" xuống (buông tóc). Chỉ khi nào người chồng qua đời, người vợ mới "bỏ cẩu". Cuộc sống hiện đại ngày nay cũng có phụ nữ Thái đen khi lấy chồng không "tẳng cẩu" do thỏa thuận của vợ chồng hoặc đặc thù ngành nghề công tác, nhưng phải được sự đồng ý của bố mẹ hai bên gia đình.

Nghệ nhân ưu tú Lò Văn Lả, thành phố Sơn La, cho biết tục cưới hỏi của người Thái đen ở Sơn La đã thay đổi nhiều và có sự giao thoa giữa các dân tộc, nhưng những nghi lễ truyền thống tốt đẹp vẫn được giữ gìn. Trong đó, lễ "tẳng cẩu" cho cô dâu về nhà chồng là tục lệ của người Thái không bỏ được. Hiện nay, người con gái sống ở thành thị có "tẳng cẩu" hay không cũng được, còn ở bản dứt khoát phải "tẳng cẩu" nếu không sẽ bị chê bai./.

Nguồn: TTXVN

Bình luận

Gửi bình luận
Bình luận

    Tin khác

    Khắc khoải nỗi đau da cam

    Khắc khoải nỗi đau da cam

     Chiến tranh đã lùi xa hơn nửa thế kỷ nhưng đối với nhiều người ở Hà Tĩnh chịu ảnh hưởng bởi chất độc hóa học do Mỹ phun rải xuống, nỗi đau vẫn còn nhức nhối, nhất là di chứng còn hiện hữu ở thế hệ thứ hai, thứ ba…
    Hành trình sẻ chia và hy vọng

    Hành trình sẻ chia và hy vọng

    Thành phố Huế - vùng đất từng chịu nhiều tổn thất trong chiến tranh, đến nay vẫn đang gánh chịu những hậu quả nặng nề. Hơn 17.700 người bị phơi nhiễm chất độc da cam/dioxin đang sống cùng những di chứng cả về thể chất lẫn tinh thần. Dẫu cuộc sống còn ...
    Chăm lo nạn nhân chất độc da cam

    Chăm lo nạn nhân chất độc da cam

    Đã qua 64 năm, kể từ ngày Mỹ phun rải chất độc da cam/dioxin ở Việt Nam (10/8/1961 - 10/8/2025), nỗi đau mang tên chất độc da cam/dioxin vẫn hằn sâu trong nhiều gia đình. Các cấp Hội Nạn nhân chất độc da cam/dioxin trong tỉnh Quảng Ngãi ...
    Chất độc da cam: Nỗi đau còn đó

    Chất độc da cam: Nỗi đau còn đó

    Kể từ ngày chuyến bay đầu tiên phun rải chất độc da cam/dioxin của Mỹ xuống Việt Nam (10/8/1961) đến nay đã 64 năm trôi qua, nhưng di chứng, hậu quả để lại của chất độc này vẫn còn dai dẳng, hiện diện trong nhiều gia đình từ thế hệ này sang ...
    Nỗi đau da cam - bao giờ sẽ nguôi ngoai ?

    Nỗi đau da cam - bao giờ sẽ nguôi ngoai ?

    Trên hành trình tác nghiệp của mình, chúng tôi đã gặp nhiều cuộc đời mà nếu không bị ảnh hưởng bởi thứ chất độc quái ác ấy, có lẽ số phận của họ đã ở những trang khác. Ít ra là ...
    MB tham dự Triển lãm Thành tựu đất nước “80 năm hành trình độc lập - tự do - hạnh phúc”, tiếp đón lãnh đạo Nhà nước và hàng trăm ngàn người tham dự

    MB tham dự Triển lãm Thành tựu đất nước “80 năm hành trình độc lập - tự do - hạnh phúc”, tiếp ...

    Hướng tới kỷ niệm 80 năm Quốc khánh, từ ngày 28/8 - 5/9/2025 tại Trung tâm Triển lãm Quốc gia (Cổ Loa, Đông Anh, Hà Nội) sẽ diễn ra Triển lãm “80 năm Hành trình Độc lập - Tự do - Hạnh Phúc”. Sự kiện quy tụ khoảng 6.000 đại biểu trong nước và quốc tế cùng hàng trăm nghìn lượt khách tham quan. Ngân hàng TMCP Quân đội (MB) góp mặt tại khu vực triển ...