Gặp người Thương binh bỏ phố lên núi

Năm 1982, thị trấn Kim Sơn, huyện Quế Phong, tỉnh Nghệ An vẫn còn là vùng đất heo hút của trời Tây Xứ Nghệ. Chỉ bước ra khỏi Quốc lộ 48 chừng dăm mét đã gặp những triền rãy hoang, cỏ lau um tùm, cây cối lúp xúp cằn trơ xơ xác.

Lên với xứ núi, mang theo thương tật từ chiến trường, gia đình thương binh Cao Thanh Hải gặp muôn vàn khó khăn thiếu thốn. Dựng được ngôi nhà tạm, vợ chồng chắt chiu tăng gia tự cấp tự túc, cũng may, nhận được khoảnh đất rộng, có vườn, ao, cộng sự chăm chỉ đùm bọc yêu thương của xóm giềng, hai ông bà dần dà ổn định cuộc sống, rồi tiếp tục sinh con đẻ cái. Cả 5 lần sinh nở, vợ chồng ông chỉ được 3 người con lành lặn, còn 2 đứa con trai bị dị tật bẩm sinh bởi di chứng chất độc da cam/dioxin. Đứa trai sinh năm 1977 ăn nằm một chỗ, nuôi đến 12 tuổi thì mất, còn đứa trai thứ 5 sinh năm 1987, khi nó 16 tuổi thì phát bệnh rồi cũng chỉ ăn nằm một chỗ.

Cách đây 40 năm quanh vùng thị trấn Kim Sơn chỉ là hoang sơ

Có hôm nó bị chướng bụng không đi ngoài được, tôi phải gọi bác sĩ về cấp cứu, hút trong bụng nó ra một chậu nước- Ông Cao Thanh Hải kể: Lần ấy tôi tưởng nó đi, vừa kể, ông Hải vừa lau nước mắt.

Bây giờ ông bà chăm nuôi nó đã 35 năm rồi, ngày nào cũng chăm nó như chăm trẻ con, hai ông bà năm nay đã 73 tuổi nhưng chưa ngày nào được nghỉ ngơi. Lúc ông đi làm thì bà trực, khi ông ở nhà thì ông trực. Không được phép lơ là một giây phút vì khi nó tiểu tiện hay đại tiện là mình phải chủ động cho nó, chứ không thì nó đi ra giường. Tôi dạo này ngoài rất nhiều bệnh già thì huyết áp lên 220, nên không tiêm được cả thuốc phòng COVID-19 - bà vợ ông Hải kể.

Hai người già chăm một thanh niên nằm liệt giường thì rất cơ cực, ấy là những khi cần đỡ nó lên, nó nặng lắm. Bệnh như vậy nhưng vì nằm một chỗ nên nó bị béo phì, không ai bế nổi. Những lúc nó lên cơn cứ la hét, có lần bác sĩ đến muốn chuyền hút dịch trong người nó phải gọi nhờ hàng xóm đến đè, giữ chân tay không thì hai ông bà không thể làm gì được nó. Cũng may mà hàng xóm láng giềng quê núi rất tình cảm, thân thiện, có chuyện gì thì như cả xóm xúm lại chung tay.

Hồi chiều, trước khi ghé nhà thương binh Cao Thanh Hải, ông Dương Hoàng Vũ Chủ tịch UBND huyện Quế Phong cho biết, ông mới lên nhậm chức chủ tịch huyện biên giới này chưa đầy hai năm, nhưng cũng là hai năm chủ yếu tập trung cho công tác chống dịch COVID-19. Cùng với việc lãnh đạo nhân dân làm tốt công tác chống dịch, đảm bảo an ninh biên giới, phát triển kinh tế xã hội, nhưng không lơ là công tác chăm sóc người có công. Trên địa bàn huyện Quế Phong mặc dù chỉ có 60 NNCĐDC, trong đó 34 nạn nhân trực tiếp và 26 nạn nhân gián tiếp. Nếu so cả tỉnh Nghệ An thì nạn nhân da cam ở Quế Phong có ít hơn, nhưng đó cũng là chừng ấy phận người với biết bao đau khổ, mất mát. Quế Phong còn là huyện nghèo, mong muốn các nhà hảo tâm cùng chung tay giúp đỡ các NNCĐDC. Tân Chủ tịch luôn trăn trở phải làm sao cùng người dân huyện núi thoát nghèo bằng thế mạnh của chính nơi mình đang sinh sống. Trước đây Quế Phong nổi tiếng về cây quế và các sản phẩm từ quế, rồi chanh leo, rồi chè hoa vàng. Nhưng các thế mạnh ấy đang dần bị mai một bởi thói quen canh tác cũng như kĩ thuật chăm sóc của người dân. Chỉ còn chè hoa vàng là một lợi thế, nhưng muốn tiêu thụ tốt các sản phẩm đặc sản Quế Phòng thì lại cần có chiến lược quảng bá nhuần nhuyễn kết hợp quảng bá du lịch, nhất là du lịch cộng đồng. Hiện Quế Phong đang xây dựng một số mô hình du lịch cộng đồng kết hợp du lịch sinh thái. Quế Phong có rất nhiều tiềm năng về cảnh quan thiên nhiên, nếu phát huy tốt, thu hút được đầu tư thì sẽ biến những cái khó thành cơ hội. Ông Dương Hoàng Vũ chia sẻ.

Vợ chồng ông cho rằng định cư ở thị trấn miền núi là cơ duyên may mắn trong đời

Minh chứng cho nhận định của Chủ tịch Dương Hoàng Vũ, thương binh Cao Thanh Hải, cho biết, lên định cư ở thị trấn Kim Sơn, huyện miền núi Quế Phong là một cơ duyên may mắn trong đời ông. Các thế hệ lãnh đạo huyện Quế Phong đều rất quan tâm chăm sóc gia đình người có công. Thú thực, khi xuất ngũ, mình vừa là thương binh nặng lại nhiễm chất độc da cam tôi rất hoang mang nhưng lên đây rồi, sống trong tình cảm đùm bọc yêu thương chở che của hàng xóm láng giềng và chính quyền địa phương, tôi cảm thấy mình hạnh phúc hơn nhiều đồng đội. Trong người tôi còn nhiều mảnh đạn không thể gắp ra được, còn nhiều đồng đội tôi có người trở về không lành lặn, kẻ mất tay, người cụt chân... nhiều người nằm lại chiến trường không bao giờ về nữa. Tôi đã thăm lại chiến trường xưa được bốn lần vì đồng đội từng chia ngọt sẻ bùi, hi sinh. Chiến trường mà tôi bị thương là thành cổ Quảng Trị năm 1972 trong 81 ngày đêm. Ông Hải nhớ lại nững kỉ niệm rồi ngậm ngùi. Tôi thấy những giọt nước mắt lăn trên má ông, thấm vào những nếp nhăn.

Giờ đây tôi không lo cho bản thân bằng lo cho thằng con trai 35 tuổi này. Nó mất trí, không làm chủ được hành vi, không được làm người bình thường như bao người. Mỗi ngày vợ chồng già phải dành giụm 50.000đ tiền thuốc cho nó, mà chủ yếu mua thuốc ngoài, nó nhiều bệnh lắm. Thuốc bảo hiểm Y tế thì chỉ mấy viên thuốc thông thường thôi. Cảm thông với hoàn cảnh gia đình ông, ngành Y tế huyện Quế Phong đã tạo điều kiện cấp thuốc bảo hiểm tận nhà cho gia đình để chia sẻ nỗi vất vả với NNCĐDC, vì nếu chở con lên bệnh viện cũng tốn tiền thuê xe, cứ lấy tiền đó mua thuốc còn chắt chiu được thêm chút ít. Ấy là khi trái gió trở trời, bản thân ông cũng đau ốm suốt. Ở tuổi 73 không còn biết làm nghề gì hơn nên ông chọn làm nghề tắm rửa thi hài. Có ai chết, dù là chết bệnh tật hay tai nạn, ai gọi điện là ông có mặt, không kể ngày đêm, giờ giấc. Có nhiều vụ tai nạn, xác tơi mềm mà ông vẫn cần mẫn rửa ráy khâm liệm cho họ chu đáo. Rồi có trường hợp người nhà không dám đụng vì bệnh lây nhiễm, ông vẫn làm đủ mọi thủ tục khâm liệm chu tất... miễn là sau khi xong việc, nhờ vào lòng hảo tâm của mọi người trả công cho ông ít tiền để mua thuốc chữa bệnh cho con.

Với công việc ít người làm, tiếng lành về thương binh Cao Thanh Hải lan tỏa được mọi người dân thị trấn Quế Phong biết đến và ai cũng trân quý nghĩa cử của ông.

Đứa con tật nguyền luôn được ông bà chăm bẵm yêu thương trong suốt 35 năm qua

Ông bảo may trời có mắt, cho tôi thêm chút thu nhập để nuôi thằng con tật nguyền, chứ con mình đẻ ra, xót lắm, không nỡ nào bỏ rơi nó. Vì nó có tuổi rồi nên nó không cho bố mẹ nằm gần nó, nhưng ông bà nhà tôi vẫn cứ phải canh nó, để điện sáng suốt ngày suốt đêm dưới chân nó để canh chừng. Hơn 40 năm qua, chưa đêm nào tôi hoặc bà nhà tôi trọn giấc, kể cả chăm người anh nó sinh năm 1977 khi được 12 tuổi thì mất, chỉ thấy chúng nó có chút biểu hiện gì thì chúng tôi có mặt ngay. Ông Cao Thanh Hải cho biết.

Tôi đã vinh dự được tham gia đoàn đại biểu người có công tỉnh Nghệ An đi dự cuộc gặp mặt tại Văn phòng chính phủ. Hôm ấy, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam có dự, tôi phát biểu đề xuất, Đảng chính phủ đã rất quan tâm chế độ chính sách đối với người có công nhưng mới đáp ứng một phần nào đời sống của họ. Chúng tôi vẫn phải chủ động tự vượt lên chính mình, nhưng đại đa số các đối tượng hưởng chính sách vẫn đang còn nhiều khó khăn thiếu thốn. Nhất là đối với những thương bệnh binh nặng như chúng tôi, tuổi đã “gần đất xa trời” rồi, mà đang phải chăm nuôi người con tật nguyền mà chế độ cho người chăm sóc vẫn đang còn quá thấp, nhỡ khi bố mẹ qua đời thì ai sẽ chăm sóc nó. Ông Cao Thanh Hải ngậm ngùi.

Quốc Khánh, Uyên Nhi (VP Bắc miền Trung)