Nơi níu giữ, ươm mầm khát vọng sống

Những ngày đầu gian khó…
Trung tâm Bảo trợ xã hội NNCĐDC/dioxin Việt Nam (Trung tâm) đứng chân tại xã Yên Bình, huyện Thạch Thất, Hà Nội, trên diện tích 16,7 ha đất quốc phòng, được khởi công xây dựng ngày 10/12/2014. Ông Hồ Sỹ Hải, một CCB Trường Sơn được Trung ương Hội bổ nhiệm làm Giám đốc. Trung tâm có nhiệm vụ: Tiếp nhận, nuôi dưỡng, chăm sóc, phục hồi chức năng, dạy nghề và xông hơi, tẩy độc cho NNCĐDC; vận động các tổ chức chính trị xã hội, lực lượng vũ trang, các nhà hảo tâm trong và ngoài nước ủng hộ, giúp đỡ kinh phí, vật chất, tinh thần  tạo nguồn lực để Trung tâm hoạt động. 
Với bản chất của người lính “Bộ đội cụ Hồ” làm nhiệm vụ điều phối, đôn đốc xây dựng Trung tâm, từ hai bàn tay trắng, ông Hồ Sỹ Hải quyết không chùn bước. Ban đầu không có nhà ở, anh em dựng nhà tạm; không có dụng cụ sinh hoạt, anh em mua sắm, tự tạo để dùng, chỉ với quyết tâm xây dựng được “ngôi nhà chung” - nơi sẽ chăm sóc, nuôi dưỡng, phục hồi chức năng, khơi dậy niềm tin, khát vọng sống cho NNCĐDC. Cùng với sự hỗ trợ, giúp đỡ của Trung ương Hội, ông Hải còn lặn lội, gõ cửa khắp nơi tìm kiếm sự chia sẻ, ủng hộ của cộng đồng xã hội và đã được chính quyền địa phương, nhiều doanh nghiệp, tổ chức, lực lượng vũ trang trong cả nước giúp đỡ, hỗ trợ kinh phí, nhân lực, như: Tập đoàn dầu khí Quốc gia, Tổng Công ty Viễn thông Quân đội (Viettel), Bộ Tư lệnh Quân chủng Hải quân, Cục Quân nhu, Cục Quân y, Tổng cục Hậu cần (nay là Tổng cục Hậu cần -Kỹ thuật) và nhiều tổ chức, cá nhân với số tiền ủng hộ trên 11 tỷ đồng. Diện mạo Trung tâm dần hiện hình với: Khu nhà hai tầng gồm hơn một trăm giường nơi nuôi dưỡng nạn nhân nội trú và người tới xông hơi tẩy độc; khu bệnh xá, khu vật lý trị liệu, phục hồi chức năng; nhà ăn, hội trường, nhà điều hành; đặc biệt là khu xông hơi tẩy độc gồm 5 phòng xông hơi, 70-80 người có thể cùng lúc tham gia, mỗi phòng đều được trang bị hệ thống thiết bị kỹ thuật để vận hành theo phương pháp Hubbard...

Tiểu đoàn 4, Lữ đoàn 144 và Tiểu đoàn 16 - Căn cứ Hậu cần, Bộ Tổng tham mưu đã ủng hộ hàng nghìn ngày công, hàng trăm ca máy ủi, san lấp, tạo mặt bằng để trồng cây, với 1.200 cây xoài, 260 cây bưởi và hàng trăm cây bóng mát... Trung tâm đã từng bước đạt được tiêu chí “đẹp như công viên, sạch như bệnh viện”. Khu đất trũng dưới chân đồi được cải tạo thành hồ cá; những mảnh vườn được quy hoạch trồng cây thuốc nam và thực phẩm phục vụ bữa ăn tập thể. Năm 2021, được sự tài trợ kinh phí của tỉnh Gyeonggi, Hàn Quốc, cơ sở hạ tầng, trang thiết bị của Trung tâm được nâng cấp, đáp ứng yêu cầu nuôi dưỡng, phục hồi chức năng cho NNCĐDC.  
Bằng ý chí, mồ hôi của cán bộ nhân viên Trung tâm, sự ủng hộ của các tổ chức, cá nhân, khu đồi hoang xưa, nay đã trở thành khu nghỉ dưỡng, chăm sóc, phục hồi chức năng, tẩy độc cho NNCĐDC mang tầm vóc quốc gia. Ông Nguyễn Như Lâm, từng là bộ đội Trường Sơn, nguyên Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Nam về tẩy độc tại Trung tâm đã thốt lên: “Tuyệt vời! Không gian nơi đây thật tuyệt vời”.
Thành quả đáng tự hào
Ngày 10/3/2016 là một ngày đặc biệt ý nghĩa của Trung tâm khi lần đầu tiên đón 26 NNCĐDC là con đẻ của người hoạt động kháng chiến bị phơi nhiễm chất độc da cam/dioxin về nuôi dưỡng và đón 24 cựu chiến binh là NNCĐDC của tỉnh Hòa Bình về xông hơi tẩy độc. Bằng nhiệt tình và tinh thần cầu thị, cán bộ nhân viên Trung tâm vừa làm, vừa tích lũy kinh nghiệm, hoạt động từng bước đạt hiệu quả cao. Từ kết quả đó, các tỉnh Hà Nội, Thái Bình, Hà Tĩnh, Đà Nẵng… đã đến Trung tâm để học tập kinh nghiệm nuôi dưỡng, quy trình kỹ thuật phục hồi chức năng và tẩy độc.
Giám đốc Trung tâm Nguyễn Thăng Long tâm sự: “Hơn mười năm làm việc, gắn bó với NNCĐDC, tôi hiểu những khó khăn của gia đình họ, hiểu những tâm sự của những ông bố, bà mẹ có con bị dị dạng, dị tật bẩm sinh. Họ nghèo lắm, khổ lắm! Tôi luôn day dứt làm thế nào để chia sẻ, giảm bớt nỗi đau cho họ, nhưng “lực bất tòng tâm”, bản thân Trung tâm cũng còn nhiều khó khăn”. 
Hơn 10 năm qua, Trung tâm đã đón gần 200 cháu là nạn nhân về nuôi dưỡng nội trú, ba mươi cháu bán trú. Các cháu là thế hệ thứ hai của NNCĐDC, chủ yếu bị dị tật về tay, chân, trầm cảm, mắt mờ, trí tuệ chậm phát triển; nhiều cháu không tự chủ được trong sinh hoạt. Trong thời gian ở Trung tâm, các cháu được quan tâm, chăm sóc theo những phác đồ; được học chữ, học nghề (thêu, móc hộp, đan mây, làm hàng mã...). Từ những nghề đã học, nhiều cháu phần nào tự chủ được cuộc sống, giảm bớt khó khăn cho gia đình. Cháu Đinh Thái Thiên (sinh năm 1986, sống tại xã Tiến Xuân, Thạch Thất, Hà Nội) sau 60 ngày được chăm sóc tại Trung tâm, mặc dù hai tay bị dị tật nhưng đã làm được những sản phẩm rất đẹp, tạo thu nhập cho chính mình. Nạn nhân Ma Thị Huệ (xã Hùng Mỹ, huyện Chiêm Hóa, tỉnh Tuyên Quang) sau thời gian tham gia lớp dạy may do Trung tâm tổ chức và được Trung ương Hội hỗ trợ một máy may, nay đã có tiệm may riêng tại quê, cuộc sống ổn định…
Cùng với chăn sóc nạn nhân nội trú, Trung tâm còn thường xuyên thăm khám sức khỏe, chăm sóc 30 cháu bán trú do sức khỏe yếu (liệt toàn thân, tâm thần) không thể đến Trung tâm hằng ngày. Đặc biệt, gia đình hai cháu Nguyễn Thị Hồng Tươi (sinh 1984, ở xã Tản Lĩnh, Ba Vì) và Quách Thanh Toàn (sinh 2008, xã Xuân Sơn, Sơn Tây) rất khó khăn, Trung tâm hỗ trợ 10 kg gạo/tháng, 6 triệu đồng/năm. Các ngày lễ, tết, Trung tâm đều có quà tặng, mong muốn mang niềm vui nho nhỏ tới các cháu để khỏa lấp đi phần nào đau đớn.
Những việc làm nhân ái của tập thể cán bộ, nhân viên Trung tâm dành cho nạn nhân đã lan tỏa, lay động mọi con tim. Nhiều cháu sau khi kết thúc nuôi dưỡng nội trú xin ở lại Trung tâm. Nguyện vọng của một số cháu được lãnh đạo Trung tâm chấp nhận và hiện là thành viên của Trung tâm, như cháu Luân ở Ba Vì, cháu Cường ở Tuyên Quang,… 
Trung tâm thường xuyên bảo đảm ăn cho hàng chục người, gồm các cháu nạn nhân đang được nuôi dưỡng nội trú và NNCĐDC từ các địa phương về xông hơi tẩy độc. Theo quy định, mỗi cháu hưởng 50.000đồng/ngày, nạn nhân xông hơi tẩy độc 70.000đồng/người/ngày. Với số tiền đó, để có bữa cơm ngon, đủ dinh dưỡng, đòi hỏi Trung tâm phải nỗ lực rất nhiều. Từ lãnh đạo đến nhân viên ngoài giờ làm chuyên môn còn tăng gia, tự trồng rau xanh, nuôi gà, nuôi lợn. Đây là nguồn thực phẩm bổ sung quan trọng để bữa ăn không bị ảnh hưởng nhiều bởi thị trường. Vấn đề vệ sinh, an toàn thực phẩm được lãnh đạo Trung tâm đặc biệt coi trọng, bảo đảm mâm cơm dành cho 6 người có đủ thịt, cá, trứng, rau xanh, hoa quả tráng miệng. Được ăn đủ chất, được chăm sóc bằng tình thương và trách nhiệm, sau mỗi liệu trình, sức khỏe của nạn nhân xông hơi tẩy độc đều tốt hơn; nhiều người tăng cân, sức khỏe cải thiện rõ. Đặc biệt các cháu nạn nhân nội trú nhanh nhẹn, hoạt bát hơn, có nhiều khả năng để hòa nhập cộng đồng.
Những tấm lòng “lương y như từ mẫu”
Năm 2007, khoa học thừa nhận phương pháp xông hơi tẩy độc L.Ron Hubbar không chỉ có khả năng loại trừ các chất gây nghiện, tác nhân phóng xạ, các chất gây nhiễm độc nghề nghiệp, không gây nguy hại, ít rủi ro, mà còn có tác dụng tăng cường, phục hồi sức khỏe cho người tham gia. Trung ương Hội nhanh chóng phối hợp với tổ chức Châu Á - Thái Bình Dương thuộc Hiệp hội Vì cuộc sống và nền giáo dục tốt đẹp hơn (gọi tắt là ABLE), tiếp nhận và triển khai ứng dụng phương pháp xông hơi Hubbar ở 11 cơ sở trong cả nước. Trung tâm Bảo trợ xã hội NNCĐDC/dioxin Việt Nam được ưu tiên đầu tư về kỹ thuật, trang bị, đào tạo nhân viên kỹ thuật. Theo đó, 8 y, bác sỹ được đào tạo để tiếp nhận, vận hành quy trình, kỹ thuật xông hơi tẩy độc ở trong nước và tập huấn ở nước ngoài. Đồng thời, Trung tâm được mua thực phẩm chức năng, vitamin từ nước ngoài để phục vụ xông hơi tẩy độc. Hằng năm, tổ chức ABLE đều cử chuyên gia về kiểm tra, bồi dưỡng nghiệp vụ, chuyển giao công nghệ mới trong điều trị NNCĐDC.
Hơn 10 năm qua, đã có hàng chục nghìn lượt nạn nhân ở các địa phương về tham gia xông hơi tẩy độc. Hầu hết người tham gia tẩy độc tại Trung tâm đều có sự thay đổi tích cực về sức khỏe; một số bệnh ngoài da khỏi hẳn, bệnh khớp giảm đáng kể, ăn ngủ tốt, không có phản ứng phụ... Kết quả này khẳng định, Trung tâm đã áp dụng thành công phương pháp Hubbard vào điều trị NNCĐDC. “Sức khỏe nâng lên rất nhiều! Nhưng quan trọng hơn là tại đây chúng tôi được phục vụ bằng tình thương và trách nhiệm của cán bộ, nhân viên trung tâm. Chúng tôi thấy rõ hơn sự quan tâm của của Đảng, Nhà nước, cộng đồng dành cho NNCĐDC. Đó là niềm tin, động lực để chúng tôi vươn lên” - đó là chia sẻ của một nạn nhân về xông hơi tẩy độc tại Trung tâm.
Với sự nỗ lực không ngừng, Trung tâm Bảo trợ xã hội NNCĐDC/dioxin Việt Nam đã được Trung ương Hội tặng 9 bằng khen, Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Yên Bình tặng nhiều giấy khen; nhiều tập thể và cá nhân được tặng giấy khen và nhiều phần thưởng khác./.

Phạm Tuấn