Ngày 30 tháng 12 năm 2021, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 131/2021/NĐ-CP Quy định chi tiết và biện pháp thi hành Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng. Nghị định gồm 8 chương, 185 điều, quy định chi tiết về việc công nhận và giải quyết chế độ ưu đãi đối với người có công với cách mạng, thân nhân người có công với cách mạng và các biện pháp thi hành Pháp lệnh số 02/2020/UBTVQH ngày 9/12/2020 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về Ưu đãi người có công với cách mạng. Trong đó Mục 8 của Nghị định (từ Điều 53 đến Điều 59) quy định chi tiết về các điều kiện, tiêu chuẩn công nhận người hoạt động kháng chiến (HĐKC) bị nhiễm chất độc hóa học (CĐHH); những căn cứ lập hồ sơ, thủ tục đề nghị cấp giấy xác nhận giải mã phiên hiệu, ký hiệu, thời gian, địa bàn hoạt động của đơn vị; hồ sơ, thủ tục công nhận và giải quyết chế độ người hoạt động kháng chiến và con đẻ của họ bị nhiễm CĐHH…

Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái vừa ký ban hành Nghị định số 28/2022/NĐ-CP ngày 26/4/2022 về chính sách tín dụng ưu đãi thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn từ năm 2021 đến năm 2030, giai đoạn 1: từ năm 2021 đến năm 2025.

Ông Vũ Gia Độ (SN 1952, xã Xuân Thượng, Xuân Trường, Nam Định có gần 24 năm quân ngũ (8/1969 – 1/1993), trong đó hơn 4 năm (12/1970 – 4/1975) tham gia chiến đấu tại chiến trường Quảng Trị, Tây Ninh, miền Đông Nam Bộ. Ông bị mắc các bệnh: Rối loạn tuần hòan não; viêm dây thần kinh ngoại biên; viêm phế quản mãn tính... suy giảm khả năng lao động 61%. Căn cứ vào khoản 2 – Điều 22 – Nghị định số 54/2006/NĐ-CP ngày 26/5/2006 của Chính phủ thì ông Vũ Gia Độ đủ “Điều kiện hưởng chế độ ưu đãi đối với người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học”.

Bức xúc ồn ào nhiều năm dẫn đến khiếu kiện vượt cấp và khiếu kiện đông người. Phải rà soát lại một số lượng lớn hồ sơ, dừng chính sách với nhiều trường hợp. Nguyên nhân và những bài học đã được tỉnh Thái Bình chỉ rõ và đang nỗ lực giải quyết nhằm trả lại sự công bằng, khách quan trong thực thi chính sách.

“Da cam thì ít, da quýt thì nhiều”, đó là những ồn ào trong nhiều năm thực hiện chính sách cho nạn nhân da cam. Trước những ồn ào và khiếu kiện kéo dài, các ngành chức năng tại Thái Bình đã vào cuộc điều tra, đưa nhiều vụ việc ra khởi tố, xét xử. Đặc biệt, một cuộc tổng rà soát toàn bộ hồ sơ người hưởng chính sách giai đoạn từ 2000-2009 và thực chứng tại nhiều địa phương đã được thực hiện, qua đó thực hiện dừng chính sách đối với hàng nghìn trường hợp.

Sau đợt rà soát lớn với gần 20.000 hồ sơ, đã có hàng nghìn trường hợp phải dừng trợ cấp trong đó có một tỷ lệ lớn hồ sơ không bảo đảm quy định về các chứng cứ pháp lý. Người thật, việc thật song chứng cứ pháp lý không còn, câu chuyện giữa tình và lý thêm một lần làm chúng ta phải rơi nước mắt.